ربوکاپ یک برنامه آموزشی بین المللی است .هدف این برنامه آماده کردن مقدمات دستیابی به هوش مصنوعی و دانش رباتیک است به این ترتیب که یک مساله استاندارد مطرح می‌شود، در حالی که گستره وسیعی از فناوری ها از سوی آن آزموده می‌شود و بهبود می‌یابند. ایده رباتهای فوتبالیست ابتدا در سال 1993 مطرح شد.در سال 1995 پس از یک دوره مسابقات 2 ساله، عملی بودن این ایده در کنفرانسها و در جریان بازیهای فوتبال اعلام شد، در جولای 1997 نخستین کنفرانس رسمی به همراه یک دوره بازی در ناگویای ژاپن برگزار شد.

با دنبال شدن برنامه در شهرهای پاریس،استکهلم ،ملبورن و سیاتل این برنامه سالانه توجه شرکت کنندگان و تماشاچیان زیادی را به خود جلب کرد. ششمین دوره در سال 2002به طور مشترک در فوکوکای ژاپن و در بوسان کره برگزار شد.  در این دوره حدود 200 شرکت کننده از 29 کشور شرکت کردند و قریب به 120 هزار تماشاچی از آن بازدید کردند و از سوی رسانه های ملی و بین المللی در سراسر جهان مخابره شد ،در سال 2002 هفتمین دوره در پادوای ایتالیا برگزار شد .

در این دوره حدود 1200 شرکت کننده و 50 ربات از 35 کشور جهان در قالب 250 تیم شرکت کردند ،درحال حاضر ربوکاپ فعالیت خود را از رباتهای فوتبالیست به دو حوزه دیگر گسترش داده است . ربوکاپ رباتهای امدادگر به عنوان کاربرد اجتماعی فناوری های جدید در فعالیتهای امدادی حوادث غیر مترقبه ، وربوکاپ نوجوانان به عنوان یک برنامه آموزشی.

آیا رباتها می‌توانند رویایی داشته باشند؟
ساخت ماشینی که بتواند مانند انسان راه برود غایتی برای برنامه های علمی است و تمام رباتها و تیمهای پژوهشی یک هدف دارند. در سال 2050 تیمی از رباتهای انسان نمای خود مختار فوتبالیست باید با رعایت قوانین رسمی فیفا و در برابر تیم برنده آخرین مسابقات جام جهانی برنده بازی باشد .

رشته‌های رقابتی ربوکاپ:

1- فوتبال ربوکاپ:
توجه عمده فعالیتهای ربوکاپ بر فوتبال رقابتی میان رباتها معطوف شده است. این بازیها فرصت مهمی هستند برای پژوهشگران تا اطلاعات تکنیکی خود را مبادله کنند. آنها همچنین از این فرصت برای آموزش و جلب توجه افکار عمومی استفاده می‌کنند. این رقابتها در 5 لیگ برگزار می‌شود . لیگ شبیه سازی، لیگ رباتهای کوچک، لیگ رباتهای متوسط، لیگ رباتهای چهارپا، لیگ انسان نما.

2- رباتهای امدادگر:
این بخش از رقابتها در قالب لیگ برگزار می‌شود : 
لیگ شبیه سازی رباتهای امدادگر و لیگ رباتهای امدادگر

بیشتر رباتها در دنیا برای انجام کارهای سخت و تکراری ، تولیدی ساخته شده اند و وظایفی را که برای انسان سخت ، خطرناک و یا خسته کننده هستند انجام می‌دهند .

لیگ فوتبال
بـا توجـه به این که از لحـاظ طراحی مکانیکی میزان پیشرفت فنـاوری ساخت ربات در حدی نیـست که بتوان رباتی با تواناییهای فیزیکی یک فوتبالیست حرفه ای ساخت،نیاز به بسـتری که در آن بتوان به طراحـی وآزمایش واحد تصمیم گیری و مغـز ربات پرداخت به شدت احسـاس می شود.بـرهـمین اساس شاخه شبیه سازی فوتبـال به عنوان یـکی از رشته های اصلی مسابقات RoboCup معرفی شد.
در این رشته سـیستمی نرم افـزاری در اختیـار محققان قرار می گیـرد که در آن کلیه قوانین فوتبـال شبیـه سـازی شـده و هدف طراحـی برنامـه هایی است که بتواننـد به عنوان بازیکن به این سیـسـتم وصل شده و بر طبق قوانین موجود در سیستم به طور خود کار به بازی فوتبال بپردازند.

هر تیم متشکل از 11 برنامه مجزا (10 بازیکن و 1 دروازه بان ) است که به عنوان بازیکن به سیستم شبیـه سازی وصل میشوند.. با شروع شبیه سـازی هر بازیکن در فواصل کوتاه زمانی اطلاعات حسی اعم از حس بینایی( نقاطی از زمین و همچنین توپ و بازیکنانی که در حوزه دید بازیکن هستند )،حس شنوایی( کلماتی که بازیکنان دیگر، اعم از بازیکنان هم تیمی و تیم مقابل در حوزه شنوایی بازیکن ادا میکنند) و اطلاعات فیزیکی خود( میزان نیرو، زاویه دیـد، زاویه سر نسبت به بدن و ...) رادریافت میکنـدودر این فواصل بازیکن میتـواند تعدادی عمل از جمله حرکت کردن به جلو، شـوت زدن توپ، گرفتن تــوپ(دروازه بـان)، چرخش بدن و گردن، فریـاد زدن و تغییر زاویـه دیـد را انجـام دهد و بر اسـاس شرایـط محیط بازی تغیر می کنـد . هـدف یک تیـم همچـون مسابقات فوتبال معمولی به ثمر رسـاندن گل بیـشتر و دریـافت حد اقل تعداد گل از حریف است.

لیگ شبیه سازی فوتبال یکی از جذاب ترین و پر شرکت کننده ترین لیگ های مسابقات RoboCup است و مسابقات هر سال در سطح بسیار بالایی انجام می شود. سطح مسابقات به حـدی بالاست که اکثـراً احسـاس می شود که برنامه های فوتبالیست به مراتب بهتـر از انـسـان‌ها فوتبـال بـازی می کننـد.
در آخرین دوره مسابقات لیگ شبیه سازی که در مسـابـقاتRoboCup 2003، در کشـور ایتالیـا برگزار شد، بیـش از 64 تیـم از سراسر جهـان شرکت کرده بودند که در پایان تیم UvA Trileon از دانشگاه آمستردام هلند به مقام قهرمانـی دست یافت و تیمـهایی از چیـن و آلمـان دوم و سوم شدنـد.

لیگ شبیه سازی رباتهای امدادگر(Rescue Simulation League)
هدف شاخه رباتهای امدادگر طراحی و ساخت رباتهایی است که بتوانند در زمان حوادث غیر مترقبه و بلایای طبیعی به کمک انسانها شتافته و در اعمال مختلف نظیر مهار آتش سوزی ، جستجو و نجات مصدومان از زیر آوار و انتقال آنها به بیمارستان و باز کردن جاده های مسدود شده به تیمهای امداد کمک کنند .
با توجه به عدم پیشرفت کافی جهت طراحی مکانیکی چنین رباتهایی که با توجه به خصوصیات محیط های آسیب دیده از جمله حرارت بسیار زیاد یا بسیار کم ، نا همواری سطوح و نبود هوا در بعضی موارد باید از قابلیت های بسیار بالایی برخوردار باشند . شاخه رباتهای امدادگر به دو بخش شبیه‌سازی و رباتهای مکانیکی تقسیم شده است.

در بخش شبیه سازی ، یک حادثه طبیعی مثل زلزله در یک شهر بزرگ شبیه سازی می شود. با وقوع زلزله ساختمانهای زیادی خراب شده و شهروندان زیادی زیر آوار گرفتار می‌شوند، همچنین جاده های زیادی در شهر مسدود می‌شوند و تعدادی از ساختمانهای شهر نیز آتش می گیرند .
هدف تیمها برنامه ریزی نیرو های امداد و انجام اعمال مختلف امداد (خاموش کردن آتش، باز کردن جاده های مسدود شده و نجات مصدومان) به صورتی است که در پایان میزان آسیب های وارد شده به دلیل وقوع زلزله به حداقل ممکن برسد. 

رباتهای امدادگر واقعی (Real Rescue Robot)
در بخش مکانیکی ، امکانات و قابلیت های خاص مکانیکی و یافتن مصدومان زیر آوار و همچنین امکانات ارتباط بهینه با انسان و کنترل بهینه مورد بررسی قرار می‌گیرند در این بخش رباتها کاملاً خودکار نیستند و توسط اپراتور که از اعضای تیم است، کنترل می‌شوند.
معمول ترین ربات تولیدی بازوی رباتیکی است، یک بازوی رباتیکی از چند قطعه فلزی تشکیل شده که به وسیله مفاصلی به یکدیگر متصل اند. رایانه با چرخاندن موتورهای پله ای (Stepper motor) بازو را کنترل می‌کنند (متصل به هر مفصل) موتورهای پله ای بر خلاف موتورهای dc بسیار دقیق حرکت می‌کنند ،ربات با استفاده از حسگرهای حرکتی اطمینان حاصل می‌کنند که حرکت کاملاً صحیحی داشته است.

به انتهای یک بازو می‌تواند بخشهای مختلفی از جمله دریل، برنال و یا دستی مانند دست انسان متصل باشد، یک دست رباتیکی دارای حسگر های فشاری است که ربات را از فشردن و شکستن و یا انداختن شئی که در دست دارد باز می‌دارد . البته بازوهای متحرک بر خلاف بازوی انسان به یک پایه ثابت متصل اند .


منبع:
دانشنامه مرجع مهندسی ایران
SMSM.IR

نوع مطلب : مهندسی رباتیک
نوشته شده در پنجشنبه ۲۷ آبان ۱۳۸۹ توسط SMSM |           |