شاید شما نیز واژه های نسل پنجم، نسل چهارم و غیره در مورد جنگنده ها بسیار شنیده باشید. این شیوه دسته بندی جنگنده ها و نسل های مختلف آنان، به هیچ وجه گروه بندی رسمی نبوده و تنها روشی برای شناسایی بهتر جنگنده ها بر اساس تاریخ ساخت و توانایی هایشان است. حال در ادامه این مطلب، شما را با نسل های گوناگون جنگنده ها از ابتدا آشنا می سازیم.

هواپیماهای اف-86 سابر و میگ-15، جنگنده های نسل اول

نسل اول جنگنده ها، بیشتر به جنگنده هایی اطلاق می گردد که در ابتدای عصر جت و در سال های 1945تا 1955، یعنی درست بعد از جنگ جهانی دوم و تا زمان پایان جنگ کره تولید شده و در حقیقت، اولین هواپیماهایی بودند که به موتورهای توربوجت مجهز شدند ام با این وصف، قادر به شکستن دیوار صوتی نبودند. این هواپیماها، اگرچه به موتور جت مجهز بودند، اما از نقطه نظر توانایی و قابلیت های جانبی، بسیار به همان هواپیماهای پیستونی جنگ جهانی دوم شباهت داشتند و تنها وجه مثبت آنان، توانایی سرعت گیری سریع تر بود. این هواپیماها که از معروفترین آنان می توان اف-86 سابر آمریکایی، که در اختیار نیروی هوایی ایران نیز بود و هواپیمای میگ-15 روسی نام برد؛ اغلب مجهز به رادار نبوده و از همان سلاح های معمولی توپ، بمب های فری فال و غیر دقیق و راکت های هدایت نشونده معمولی استفاده می نمودند.

هواپیماهای اف-104 ستارفایتر و خانواده آن، جنگنده های نسل دوم

جنگنده های نسل دوم که در طی سال های 1955 تا 1960 تولید شدند، هواپیماهایی بودند که سرعت بیشتر، سیستم های راداری تشخیص هدف و اولین موشک های هوا به هوای هدایت شونده که سایدوایندر نام داشت و هم اکنون نیز از آن به گستردگی استفاده می شود، دارا بودند. این جنگنده ها، در حقیقت با به عمل گیری درس هایی که در جنگ کره آموخته شد، طراحی و تولید شدند. جنگنده های نسل دوم اولین هواپیماهایی بودند که قادر به حفظ سرعت های مافوق صوت در پرواز مستقیم بودند. پیشرفت های چشم گیر در صنعت موشک های هوا به هوا، موجب شد که برای اولین بار در جهان هواپیمایی از این موشک ها به عنوان سلاح اولیه و اصلی هواپیما به جای همان توپ معمولی یاد شود.

هواپیمای اف-4 فانتوم، جنگنده نسل سوم

در حدود سال های 1960 تا 1970، نسل سوم جنگنده ها که بیشتر جنگنده هایی را که در جنگ ویتنام شرکت جستند، پوشش می دهد، متولد شدند. بیشتر این جنگنده ها، اولین هواپیماهایی بودند که چند مأموریتی بوده و قادر به انجام ماموریت های هوا به هوا و هوا به زمین به طور همزمان بودند. مشهور ترین هواپیمای این نسل که قطعاً همه شما با آن آشنایی کامل دارید، هواپیمای فانتوم اف-4 در نمونه های مختلف است که به خدمت نیروی هوایی کشورهای بسیاری از جهان از جمله ایران در آمد.

هواپیمای اف-15 ایگل، جنگنده نسل چهارم

در طی سال های 1970 تا 1990، روند رو به رشد تولید جنگنده های چند مأموریتی به طرز قابل توجهی ادامه یافته و سرانجام منجر به تولید هواپیماهای مشهوری چون اف-14 تامکت، اف-15 ایگل، اف-16 فالکون، اف-18 هورنت و میگ 29 شد. در این هواپیماها، تأکید بیشتر بر روی قابلیت مانوردهی هوایی و نبرد های نزدیک یا داگ فایت بود تا سرعت های بالاتر، به همین جهت این جنگنده ها در نبرد های هوا به هوا بسیار چابک و چالاک هستند.

هواپیمای اف/ای-22 رپتور، جنگنده نسل پنجم

مابین سال های 1990 تا 2000 نیز جنگنده هایی بسیار مشابه جنگنده های نسل چهارم، اما با قابلیت های بهبود یافته و سیستم های پیشرفته تر مانند هواپیماهای هورنت، یوروفایتر تایفون و رافال تولید گشتند که به جنگنده های نسل چهار و نیم مشهورند.از سال 2000 تا زمانی که هنوز مشخص نیست، نسل بسیار جدید با نام نسل پنجم جنگنده ها پدید آمده که به واقعیت باید اعتراف کرد که این جنگنده ها، سلطان واقعی آسمان هستند. در جنگنده های نسل پنجم، که به طور نمونه می توان به اف ای-22 رپتور و اف-35 جی اس اف آمریکایی و سوخو 47 روسی اشاره نمود،خلبان دید کاملی را از صحنه نبرد به وسیله دستگاه های اویونیکی پیشرفته پیش روی خود داشته و میدان را کاملاً در کنترل خود دارد. مهمترین ویژگی جنگنده های نسل پنجم، همان ویژگی پنهان کاری و رادار - مخفی است که به بقا پذیری جنگنده کمک شایانی می نماید.

نوع مطلب : مهندسی هوافضا
نوشته شده در جمعه ۸ بهمن ۱۳۸۹ توسط SMSM |           |