مهندسی پزشکی یکی از تازه ترین رشته هایی است که قدم به عرصه دنیای تکنولوژی جهانی نهاده و این رشته بدین منظور شکل یافته تا پزشکان را در تشخیص و درمان یاری دهد. مهندسی پزشکی دقت و تنوع در تشخیص را گسترش داده است بطوری که تشخیص بدون دستگاهها امکان پذیر نیست تاکنون دستگاهایی از جمله PET,EEG,ECG,MRI,CT-Scan کمک بسیار بزرگی به پزشکی نموده اند و هم راستای وسایل تشخیصی وسایل و ملزومات درمانی گسترش یافته تا بیماران را به گونه ای تحت درمان قرار گیرند که می توان سمعک، ونتیلاتور ،دیالیز، اولتراسوند و کاربردهای متعدد لیزر را نام برد.

مهندس پزشک در گام های اولیه بهره برداری ، تعمیر ، پشتیبانی و نگهداری و تنظیم و استانداردسازی دستگاه های را انجام می دهد و در مراحل بالاتر توسعه ، ارتقا و بهبود دستگاههای پزشکی و یا حتی می تواند به طراحی و ساخت یک دستگاه اقدام کند. در این رشته به علت ابداعات و نوآوری وسیعی که صورت میگیرد شاخه های جدیدی از مهندسی پزشکی سازمان می گیرند که شرح مختصری از زیرشاخه های این رشته ذکر شده است.

گرایش های مهندسی پزشکی:

1- بيوالكتريك

2- ابزار دقیق، بیومدیکال

کاربردی است از الکترونیک و تشخیص و برررسی ساختاربیماری ها رایانه ها بخش اصلی این گرایش را بر عهده دارند سیستم های تصویر پزشکی به وسیله مهندسان این رشته ساخته می شوند.

3- بیومواد

کاربرد این شاخه استفاده از بافت های زنده ومواد مصنوعی و کاشت آنها در بدن است انتخاب مواد صحیح برای کاشت و پیوند در بدن انسان و یکی از حساس ترین و مشکل ترین عملیات مهندسی پزشکی است.آلیاژهای فلزی،سرامیک ها،پلیمرها وکامپوزیت ها از مواد مورد استفاده در کاشت بافت ها مصنوعی هستند,اینگونه مواد باید غیرسمی،غیرسرطان زا،و از نظر شیمیایی غیر فعال و بادوام و دارای قدرت مکانیکی کافی باشند.

 4- بیومکانیک

بیومکانیک به استفاده از مکانیک کلاسیک در زمینه های مهندسی پزشکی و بررسی حرکت تغییرات مواد جریان های درون بدن و طرح آنها و انتقال مواد شیمیایی در محیط می پردازد
پیشرفت در این شاخه به ساخت قلب مصنوعی ، دریچه های قلب ، مفاصل مصنوعی درک بهتر از عملیات و کارکرد قلب ، ریه ، شریان ها ،مویرگ ها ،استخوان ها ،غضروف ها ،تاندون ها، دیسکهای بین مهره ای و پیوندهای سیستم اسکلتی-عضلانی بدن شده است.

5- بالینی

بکارگیری تکنولوژی فرایند های بیماری دیابتی است. متخصصان این رشته همراه با گروهی متشکل از پزشکان، پرستارها و تکنسین ها یک تیم درمانی را تشکیل می دهند .مهندس پزشک بالینی مسئول خرید ،نگهداری ،تعمیر، بررسی اطلاعات کامپیوتری، تجهیزات پزشکی، ابزارکسب اطلاعات حیاتی و...است و همچنین تجهیزات مورد نیاز پزشکان وبیمارستان را در زمینه های خاص طراحی یا تطبیق می دهند.تمامی این موارد مستلزم بهره گیری از سیستم های کامپیوتری ، به همراه تجهیزات ونرم افزارهای طراحی شده برای کنترل این تجهیزات و جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آنهاست. مهندس پزشک بالینی باید همواره از آخرین تکنولوژی های مربوط به درمان و مراقبت های پزشکی بهره گیری کند.

 6- مهندسی سلول ، بافت و ژنتیک

این گرایش بیشتردر زمینه ی پزشکی ودرگستردهی میکروسکوپیک می پردازد در این شاخه تخصص درآناتومی بیوشیمی و مکانیک سلول ها و ساختارهای درون سلولی برای درک بیشتردر فرایند بیماری توا نایی داخل شدن به بخشهای ویژه سلول لازم است.

 7- تصویرگری پزشکی

در این رشته اطلاعات جمع آوری شده درتغییرات پدیده های فیزیکی در بدن را با بهره گیری از تکنولوژی تحلیل پردازش الکتریکی وسرعت بالای آن تجزیه وتحلیل می کنند و به صورت یک تصویر در می آورند و اغلب این تصاویررا می توان با اعمال غیر تهاجمی(بدون آسیب)بدست آورد به نحوی که هیچ اثر دردی برای بیمار نداشته با شد.

 8- مهندسی توانبخشی

یک شاخه جدید و توسعه یافته مهندسی پزشکی است،متخصصان این رشته به بالابردن توانایی ها وبهبود بخشیدن به کیفیت زندگی افراد کمک می کند و با توجه به پیشرفت تکنولوژی به طراحی محل های جدید و روشهای نوین برای سکونت ارتباط و ... کمک می نماید.

 9- مدل سازی سیستمهای فیزیولوژیکی

در این زمینه سعی می شود با استفاده از قوانین موجود در مهندسی و تکنیک های پیشرفته و ابزار،لازم یک طرح کلی و جامع از ارگان های زنده،از باکتری گرفته تا انسان تهیه می کننددر این رشته برا ی تحلیل اطلاعات حاصل از آزمایشها و فرمول بندی کردن جزئیات فیزیولوژیکی با روبط ریاضی، از مدل سازی کامپیوتر استفاده می شود.سیستم های زنده دارای یک مجموعه بسیار باقاعده به همراه بازخورد برای کنترل خود هستند.

 10- طراحی اندام های مصنوعی و دستگاه ها

با استفاده از روشهای مهندسی ومحاسبات مکانیکی به بررسی اعمال وکارکرد استخوان ها ،مفاصل وعضلات می پردازد ومی تواند مفاصل راطراحی کند.متخصص این رشته اصطحکاک روان سازی و فرسایش طبیعی مفاصل مصنوعی رابررسی می کند و فشارهای وارد بر سیستم عصبی- اسکلتی بدن را تجزیه و تحلیل می نماید.او درباره مواد بیولوژیکی ومصنوعی جدیدتر برای جایگزینی استخوانها،غضروفها، تاندونهاودیسکهای بین مهره ای تحقیق می کند.

منبع:
دانشنامه مرجع مهندسی ايران
www.Smsm.ir

نوع مطلب : آشنایی با رشته های مهندسی
نوشته شده در شنبه ۱۳ آذر ۱۳۸۹ توسط SMSM |           |