تاریخچه نیروگاه رامین

در سال 1353 قرارداد احداث فاز یك نیروگاه رامین شامل 2 واحد هر یك به قدرت 315 مگاوات در نزدیكی اهواز و به منظور تأمین بیش از 68% نیاز شبكه برق استان خوزستان بین شركت سهامی تولید و انتقال نیروی برق ایران (توانیر) و شركت تكنوپروم اكسپورت اتحاد جماهیر شوروی سابق منعقد گردید. دومین فاز نیروگاه در سال 1354 طی قراردادی دیگر شامل احداث دو واحد مشابه دیگ فیما بین توانیر و تكنوپروم اكسپروت به امضا رسید.

بدین ترتیب مراحل تهیه طرح و مقدمات اجرایی كار برای احداث 4 واحد 315 در زمینی به وسعت بیش از 2/5 میلیون متر مربع شروع گردید. واحد یك نیروگاه در مرداد ماه 1358- واحد دو نیروگاه در شهریور 1364- واحد سه نیروگاه در تیر ماه 1373- و واحد چهار در آبان سال 1375 با شبكه سراسری پارالل گردید. در سال 1369، سومین قرارداد جهت احداث فاز سوم شامل 2 واحد 315 مگاواتی در مجاورت این نیروگاه با شركت تكنوپروم اكسپورت اتحاد جماهیر شوروی سابق منعقد گردید. این طرح به صورت كلید در دست بوده كارهای اجرایی پروژه از فروردین 1370 آغاز گردید و واحد 5 در آذر ماه 1378 به شبكه سراسری متصل گردیدند. توان تولیدی نیروگاه در حال حاضر 1890 مگاوات است.


میزان تولیدات

نیروگاه رامین به عنوان بزرگترین نیروگاه بخاری كشور با داشتن 6 واحد بخاری 315 مگاواتی در مجموع 1890 ساعت/ مگاوات توان اكتیو و 1600 مگاوار/ ساعت توان راكتیو تولید می‌نماید كه این میزان تولید نقش مهمی در پایداری شبكه سراسری از نظر جلوگیری از افت ولتاژ به ویژه در فصل تابستان كه مصرف برق در استان خوزستان به حداكثر خود می‌رسد و میزان تولید نیروگاه‌های آبی نیز كاهش می‌یابد. در سال 1378 این نیروگاه توانست با برنامه‌ریزی دقیق و آموزش پرسنل و تعمیر به موقع واحدها بیش از 95% سهمیه تعیین شده را تولید نماید كه در مقایسه با سال 1377 دارای رشدی معادل 30% می‌باشد و در سال 1379 با تقویت سیاست افزایش تولید، میزان تولید برق نیروگاه تقریباً برابر سهمیه پیش‌بینی شده بود. كه نسبت به سال قبل دارای رشدی معادل 5% بود. اما مدیریت و پرسنل سخت كوش نیروگاه رامین به تولید برابر سهمیه پیش‌بینی شده قانع نبود و گام خود را فراتر از سهمیه پیش‌بینی شده در شش ماه نخست سال 1380 برداشته و توانستند با بهینه‌سازی سیستم‌های خنك‌كن، سیستم استارت بویلر، سیستم احیا و تعمیرات اساسی واحدهای میزان تولید را به 2/1 برابر سهمیه تعیین شده افزایش دهند بطوری كه در تابستان 1380 علیرغم مصرف زیاد به دلیل گرمای بیش از حد از كمترین خاموشی‌ها نسبت به سالهای گذشته برخوردار بودیم.

تقسیمات شبكه سراسری

نیروگاه رامین به لحاظ تقسیمهای شبكه سراسری برق ایران در منطقه جنوب غرب بوده و انرژی تولیدی واحدهای یك تا چهار، از طریق یك پست اهواز 2 و پست شمال غرب منتقل می‌شود. انرژی تولیدی واحدهای 5و 6 نیز از طریق یك پست 230 كیلو ولت و یك خط دو مداره به پست شمال غرب منتقل می‌شود.

محل نیروگاه

محل نیروگاه در كیلومتر 25 جاده اهواز- مسجد سلیمان (در كنار روستای ویس ) و در نزدیكی رودخانه كارون در شمال شرقی اهواز واقع شده است. بطور كلی محوطه نیروگاه از دو قسمت تشكیل شده است.الف) محوطه اصلی نیروگاه شامل: كلیه تاسیسات اصلی نیروگاه و در سمت شرقی آن محوطه پیش نصب انبارها و ساختمانهای موقت پیمانكار.ب) تاسیسات مجاور رودخانه كارون شامل محوطه آب گیر و تلمبه خانه اولیه- حوضچه‌های ته نشین تلمبه خانه ثانویه و انبار مواد شیمیایی.

فعالیت اصلی شركت

موضوع فعالیت شركت طبق ماده 5 اساسنامه تولید و فروش نیروی برق و كسب درآمد از طریق خدمات جانبی بوده كه این امر از طریق اداره و تولید نیروی برق در نیروگاه رامین حاصل گردیده است. فروش برق در طی عقد قرارداد با سازمان برق منطقه‌ای خوزستان انجام می‌گردد.

- شرح كلی نیروگاه

نیروگاه دارای 6 واحد 315 مگاواتی جمعا به قدرت 1860 مگاوات و دارای اجزا و تاسیساتی است كه در زیر شرح داده شده‌اند.

بویلر

بویلرهای نیروگاه از نوع فوق بحرانی و دارای پمپ سیر كدلاسیون است. پمپ سیر كدلاسیون تا 70% بار در مدار می‌باشد. احتراق از نوع روبروست كه توسط 16 مشعل (هر طرف 8 مشعل در دو ردیف) انجام می‌شود. سوخت اصلی مشعل‌ها گاز و سوخت اضطراری مازوت می‌باشد، استفاده همزمان از سوخت گاز و مازوت نیز ممكن است . در هنگام گرم كردن و راه‌اندازی بویلر سوخت مشعلها می‌تواند گاز یا گازوئیل باشد. كوره دارای جریان هوای متعادل (BALANCED DRAAGHT) می‌باشد. هر بویلر قادر به تولید بخار خشك به میزان 1000 تن در ساعت با درجه حرارت 545 درجه سانتیگراد و فشار 255 اتمسفر می‌باشد. همچنین گرم كردن مجدد بخار خروجی از سیلندر فشار قوی توربین تا 545 درجه سانتیگراد در بویلر انجام می‌پذیرد. كوره به شكل u بر عکس است كه دیواره‌های آن را لوله‌های آب تشكیل داده و دارای یك اكتومایزر  و یك سوپرهیتر آویزان اولیه از نوع تشعشعی در قسمت بالای كوره و دو سوپرهیتر ثانویه كنركسیرنی در ناحیه افقی كانال گازهای خروجی می‌باشد.

هر بویلر دارای 2فن دمش، 2 فن مكش، 2 فن سیركلاسیون هوا و 2 فن سیركلاسیون گاز می‌باشد. برای جلوگیری از خوردگی داخلی تزریق هیدرازین به داخل آب تغذیه انجام می‌گیرد. بویلر دارای 2 پیش گرم كن از نوع دوار با محور عمودی است كه با سرعت 2 دور در دقیقه كار می‌كند هر دو بویلر دارای یك دودكش به ارتفاع 200 متر می‌باشند.كنترل درجه حرارت بخار سوپرهیت توسط پاشیدن آب انجام می‌گیرد. كنترل درجه حرارت بخار رهیت توسط سیركولاسیون گاز و در صورت كافی نبودن اثر سیر كولاسیون گاز توسط پاشیدن آب انجام می‌گیرد.

توربین

توربین از نوع پشت سر هم (دارای یك محور) و 3 سیلندر(شامل یك سیلندر فشار قوی، یك سیلندر فشار متوسط، و یك سیلندر فشار ضعیف) بوده و قدرت آن 315 مگاوات می‌باشد. توربین برای بار پایه طراحی شده است. سیلندر فشار قوی از نوع دو پوسته می‌باشد.


بخار ابتدا وارد پوسته داخلی می‌شود و پس از گذشتن از یك مرحله پره تنظیمی از 5 مرحله پره فشاری عبور كرده وارد پوسته خارجی می‌گردد در پوسته خارجی 6 مرحله پره فشاری تعبیه شده كه بخار پس از آنها و خارج شدن از سیلندر فشار قوی مجددا برای گرم شدن به داخل بویلر برمی‌گردد. سیلندر فشار متوسط خود از دو قسمت عمده تشكیل شده است یك قسمت فشار متوسط كه شامل 12 مرحله بوده و در انتهای آن یك قسمت فشار ضعیف شامل 5 مرحله اضافه گردیده است. بخار پس از عبور از 12 مرحله فشار متوسط به دو بخش تقسیم می‌گردد. یك سوم از بخار مستقیماً وارد قسمت فشار ضعیف منظم به سیلندر فشار متوسط گردیده و دو سوم بقیه وارد سیلندر فشار ضعیف می گردد. سیلندر فشار ضعیف از نوع دو جریانی بوده كه در هر قسمت از جریان 5 مرحله پره فشاری وجود دارد. بدین ترتیب سه جریان بخار خروجی وارد كندانسور می‌شود كه یك بخش از آن از قسمت فضای ضعیف منظم به سیلندر فشار متوسط و دو بخش دیگر از سیلندر فشار ضعیف می‌باشد. سیلندر فشار قوی دارای 2 استاپ والو و چهار والو كنترل بوده و سیلندر فشار والو مربوط به سیلندر فشار متوسط دارای یك بدنه مشترك می‌باشند. پارامترهای اصلی بخار ورودی و خروجی توربین به شرح زیر است:

- فشار بخار ورودی به سیلندر فشار قوی 240 اتمسفر
- درجه حرارت بخار ورودی به سیلندر قوی 540 درجه سانتیگراد
- دبی بخار ورودی به سیلندر فشار قوی در باراسی    1000 تن در ساعت
- فشار بخار ورودی به سیلندر فشار قوی                              4/45 اتمسفر
- درجه حرارت بخار خروجی از سیلندر فشار قوی        308 درجه سانتیگراد
- فشار بخار بعد از رهیت                                       4/40 اتمسفر
- درجه حرارت بخار بعد از رهیت                              540 درجه سانتیگراد- فشار
- كندانسور                                                         074/0 اتمسفر همچنین توربین دارای 8 خروجی

بخار جهت گرم كردن هیترهای فشار قوی، هیترهای فشار ضعیف، داراتور و بخار لازم برای پمپ تغذیه توربینی می‌باشد. دو سیستم مجزا برای روغن‌كاری یاتاقانهای توربین و ژنراتور و تامین روغنم هیدرولیك گاورنر در مجاورت توربین نصب شده است.

پمپ‌های كندانس
آب چگالیده پس از خروج از كندانسور وارد پمپ‌های كندانس مرحله اول می‌گردد. جمعاً 3 پمپ كندانس مرحله اول هر كدام به ظرفیت 500 متر مكعب در ساعت نصب گردیده كه دو تا در حال كار و یك پمپ به صورت رزرو می‌باشد این پمپ‌ها آب چگالیده را وارد واحد پرداخت آب چگالیده نموده و سپس وارد پمپ‌های كندانس مرحله دوم می‌نمایند 3 پمپ كندانس مرحله دوم هر یك با ظرفیت 500 متر مكعب در ساعت نصب گردیده كه دو تا در حال كار و یك پمپ رزرو می‌باشد.

سیستم گرم كردن آب تغذیه

سیستم گرم كردن آب تغذیه شامل 4 هیتر فشار ضعیف، یك دآرارتور و 3 هیتر فشار قوی می‌باشد گرم كردن آب تغذیه توسط بخار خروجی از مراحل مختلف توربین صورت گرفته و بدینوسیله آب ورودی به بویلر تا 275 درجه سانتیگراد گرم می‌شود.

پمپ‌های آب تغذیه

برای تغذیه آب بویلر یك پمپ تغذیه توربینی با ظرفیت 1100 تن در ساعت و دو پمپ تغذیه الكتریكی با ظرفیت هر یك 560 تن در ساعت نصب گردیده است.تغذیه آب بویلر توسط پمپ تغذیه توربینی و یا پمپ‌های تغذیه الكتریكی امكان پذیر است در حالت اضطراری و از كار افتادن پمپ تغذیه توربینی، پمپ‌های تغذیه الكتریكی وارد مدار می‌گردند. كنترل دبی خروجی پمپ تغذیه توربینی توسط میزان بخار ورودی به توربین آن و كنترل دبی خروجی پمپهای تغذیه الكتریكی بوسیله كاهش سرعت پمپها توسط كوپلینگ هیدرولیك انجام می گیرد. فشار خروجی پمپ‌های آب تغذیه 335 كیلوگرم بر سانتیمتر مربع می‌باشد برای كمك به پمپهای تغذیه 3 عدد پمپ تقویت فشار (2 پمپ در حال كار و یك پمپ بصورت رزرو) در نظر گرفته شده است كه آب خروجی از تانك ذخیره داراتور را با فشار 23 اتمسفر به ورودی پمپ‌های تغذیه می‌رسانند قدرت پمپ تغذیه اصلی 12 مگاوات و قدرت پمپهای تغذیه الكتریكی هر یك 8 مگاوات می‌باشد.

تصفیه آب نیروگاه
تصفیه‌آب‌های صنعتی و آشامیدنی مورد نیاز نیروگاه طی مراحلی انجام می‌پذیرد كه در زیر شرح داده می‌شود.

منبع تامین آب
 آب مورد نیاز نیروگاه تماماً از رودخانه كارون تامین می‌گردد دبی متوسط سالیانه رودخانه كارون 580 متر مكعب در ثانیه می‌باشد. مصرف آب نیروگاه بالغ بر 4000 متر مكعب در ساعت است.

تلمبه خانه اولیه آب
 این تلمبه خانه در مجاورت رودخانه كارون واقع و توسط 8 فقره پمپ قائم (6 پمپ در حال كار و دو پمپ رزرو) با ظرفیت حدود 650 متر مكعب در ساعت آب را به حوضچه‌های ته‌نشینی می‌رساند.

حوضچه‌های ته نشینی
 حوضچه‌ها در محوطه كنار رود كارون قرار دارد. آب خروجی تلمبه خانه اولیه وارد 4 عدد حوضچه ته‌نشینی می‌گردد. در این حوضچه با تزریق كلرور فریك گل و لای و مواد معلق آب ته‌نشین شده و آب صاف شده سرریز از حوضچه‌ها وارد تلمبه‌خانه ثانویه می‌گردد.

تلمبه‌خانه ثانویه و تصفیه‌خانه آب آشامیدنی
آب صاف شده از حوضچه‌های ته‌نشینی وارد این تلمبه‌خانه‌ شده بخشی از آن به تصفیه خانه آب آشامیدنی كه در مجاورت این تلمبه خانه واقع است وارد گردیده و بقیه توسط 4 پمپ (3 پمپ در حال كار و یك پمپ به صورت رزرو) با ظرفیت هر یك 1100 تا 1200 متر مكعب در ساعت برای تامین آب كسری مدار برجهای خنك كننده و تصفیه شیمیایی آب صنعتی وارد محوطه نیروگاه می‌گردد. آب ورودی به تصفیه‌خانه آب آشامیدنی ابتدا وارد صافی‌های ته‌نشینی شده و در صورت نیاز توسط مواد منعقد كننده به میزان بیشتری از آنچه كه قبلاً در حوضچه‌ها عمل ته‌نشینی روی آنها انجام گرفته زلال می‌گردد. سپس وارد صافی‌های مكانیكی شده پس از گذشتن از صافی‌ها وارد دستگاه ازن زنی گردیده و بعد از آن به مخازن ذخیره آب آشامیدنی وارد شده و توسط لوله كشی‌به نقاط مصرف انتقال داده می‌شود.

تصفیه خانه شیمیایی آب
 
آب ورودی به محوطه نیروگاه به دو بخش تقسیم شده، بخشی از آن برای تامین آب كسری برجهای خنك كننده وارد حوضچه‌برجها می‌گردد و بخش دیگر پس از ورود به ساختمان محل استقرار توربین‌ها و خنك كردن تعدادی از كولرهای مستقر در این ساختمان برای تصفیه شیمیایی و تهیه آب صنعتی وارد تصفیه ‌خانه شیمیایی می گردد.در تصفیه خانه شیمیایی آب ابتدا وارد صافی‌های ته‌نشین شده توسط ماده منعقد كننده سولفات آلومینیم عمل ته‌نشینی بیشتری روی آن انجام می‌گیرد سپس توسط پمپ وارد فیلترهای سه بستری شده و پس از عبور از آنها وارد مبدل‌های كاتیونی می‌گردد. بعد از عبور از دو مرحله مبدل كاتیونی وارد مخازن ذخیره شده و از آنجا برای مصرف دیگ‌های بخار كمكی و نیز واحد تهیه آب مقطر می‌رود. ظرفیت تصفیه‌خانه شیمیایی برابر 167 متر مكعب در ساعت می‌باشد.

واحد تهیه آب مقطر نیروگاه (استارت بویلر یا بویلر كمكی)

آب حاصل از تصفیه‌خانه شیمیایی به منظور خالص تر شدن وارد واحد تهیه آب مقطر می‌گردد. در این واحد با كمك بخار این آب در چهار مرحله تقطیر شده و آب مورد نیاز برای پر كردن اولیه بویلر تامین می گردد. این آب در مخازنی به ظرفیت 12000 متر مكعب ذخیره می‌شود. در اینجا باید اضافه گردد كه آب كسری مدار آب و بخار توسط واحد تهیه آب مقطر هر واحد از نیروگاه جداگانه تامین می گردد و در صورتیكه به عللی واحد تهیه آب مقطر هر واحد پاسخگوی نیاز واحد نباشد كسری آب از مخازن ذخیره نیروگاه تامین خواهد شد.

برجهای خنك كننده و تلمبه خانه آب خنك كننده كندانسور

بخار خروجی از مرحله فشار ضعیف توربین وارد كندانسور شده توسط آب خنك كننده كندانسور تقطیر می‌گردد. آب خنك كننده خروجی كندانسور كه حدود 4/9 درجه سانتیگراد گرم‌تر شده است. برای خنك شدن وارد برج‌های خنك كننده می‌شود. هر واحد نیروگاه دارای 2 برج خنك كننده از نوع تر می‌باشد آب پس از خنك شدن در حوضچه زیر برج‌های خنك كننده جمع‌آوری و توسط كانالی وارد مخزن تلمبه خانه آب خنك كننده می گردد. هر دو واحد دارای یك تلمبه خانه آب خنك كننده می‌باشد. در هر تلمبه خانه جمعاً 4 پمپ آب خنك كننده هر كدام با دبی 21600 متر مكعب در ساعت و فشار 3/2 كیلوگرم بر سانتیمتر مربع نصب گردیده است. آب خروجی از پمپ‌ها به مصرف خنك كردن كندانسور و نیز خنك كردن موتور فن‌های برج‌های خنك كننده می‌رسد.

آب خنك كننده پس از عبور از كندانسور تا 4/9 درجه سانتیگراد گرم‌تر شده و سپس برای خنك شدن وارد برج‌های خنك كننده می‌شود در این برج‌ها آب توسط شبكه لوله‌كشی روی صفحات عمودی ایرانیت پاشیده شده و در اثر تبخیر شدن و تماس با جریان هوا كه توسط فن‌های برج انجام می‌گیرد خنك شده و مجدداً در زیر حوضچه‌های برج‌ها جمع و وارد مخزن تلمبه خانه آب خنك كننده می‌گردد. كسری آب مدار خنك كننده كه در اثر تبخیر بوجود آمده است از تلمبه خانه ثانویه آب واقع در تاسیسات مجاور رود كارون تامین می‌گردد.

منبع:
www.smsm.ir

نوع مطلب : مهندسی نيروگاه
نوشته شده در شنبه ۱۶ بهمن ۱۳۸۹ توسط SMSM |           |