گفتاردرمانی

دیباچه:
رشته‌ گفتار درمانی‌ یكی‌ از زیر مجموعه‌های‌ علوم‌ توانبخشی‌ است‌ و هدف‌ آن‌ یاری‌ رساندن‌ به‌ افرادی‌ است‌ كه‌ دچار اختلالات‌ گفتاری‌ و زبانی‌ هستند كه‌ این‌ كمك‌ شامل‌ موارد زیر می‌شود:
كمك‌ به‌ افرادی‌ كه‌ اختلالات‌ تلفظی‌ دارند، بیمارانی‌ كه‌ اختلال‌ در صوت‌ دارند، بیمارانی‌ كه‌ دچار آسیب‌های‌ مغزی‌ شده‌اند ( قدرت‌ سخن‌ گفتن‌ نداشته‌ یا بی‌ربط‌ سخن‌ می‌گویند)، یاری‌ كردن‌ ناشنوایان‌ برای‌ برقراری‌ ارتباط‌ كلامی‌، كمك‌ به‌ طیف‌ گسترده‌ای‌ از عقب‌ماندگان‌ ذهنی‌ برای‌ برقراری‌ ارتباط‌ كلامی‌، توصیه‌ و مشاوره‌ به‌ افراد جامعه‌.این دسته از متخصصان در وهله اول آسیب‌هایی را كه توسط عامل ژنتیكی یا اكتسابی به گفتار و زبان وارد شده تشخیص می‌دهند و در وهله دوم به ارزیابی میزان آسیب‌دیدگی و علت آن می‌پردازند و سپس مرحله درمان را شروع می‌كنند.برای مثال امكان دارد كه به علت سكته مغزی، تصادف یا اصابت تركش، اختلالی در حوزه زبان فرد ایجاد شود كه این اختلال می‌تواند به صورت بی‌ربط صحبت كردن یا ناتوانی در سخن گفتن بروز كند.

یا اینكه امكان دارد مشكل در حوزه گفتار باشد؛ یعنی در تولید گفتار و یا روانی گفتار اختلالی به وجود بیاید. برای مثال كودكی كه صدای "ر" را "ل" تلفظ می‌كند دارای اختلال در تولید گفتار است و همچنین فردی كه در طول یك دقیقه به جای 4 جمله (به طور متوسط) یك جمله را گفته و یا برعكس 10 جمله را بیان می‌كند، دچار اختلال در روانی گفتار است و بالاخره امكان دارد تارهای صوتی به دلایل مختلف آسیب ببینند كه موجب خراب شدن كیفیت صوت می‌شود. در تمام موارد فوق یك گفتار درمان سعی می‌كند كه به شیوه‌های غیرپزشكی و بدون استفاده از دارو، آسیب ایجاد شده را درمان كند اما طول درمان و نحوه درمان متفاوت خواهد بود؛ یعنی آسیب‌های حوزه زبان چون به سیستم عصب مركزی در مغز برمی‌گردد، طولانی‌تر و دشوارتر است اما درمان اختلاف حوزه گفتار آسان‌تر و سریع‌تر می‌باشد.
توانایی‌های‌ لازم :
صبور بودن‌ مهمترین‌ ویژگی‌ لازم‌ برای‌ یك‌ گفتار درمانگر است‌. چرا كه‌ بعضی‌ از بیماران‌ به‌ كندی‌ پیشرفت‌ می‌كنند. همچنین‌ متخصص‌ این‌ رشته‌ باید انعطاف‌پذیر باشد. برای‌ این‌ كه‌ در این‌ كار تنوع‌ مراجعه‌كنندگان‌ بسیار زیاد است‌؛ یعنی مراجعین‌ می‌توانند یك‌ بچه‌ 2 ساله‌ تا یك‌ فرد 90 ساله‌ باشند كه‌ بدون‌ شك‌ هریك‌ روحیات‌ و ویژگی‌های‌ خاص‌ خود را دارند. دانشجوی‌ موفق‌ این‌ رشته‌ كسی‌ است‌ كه‌ به‌ زبان‌ انگلیسی‌ و دانش‌ كامپیوتر مسلط‌ باشد. همین‌طور بهتر است‌ با لهجه‌های‌ مختلف‌ آشنایی‌ داشته‌ باشد چون‌ ممكن‌ است‌ ناشنوایی‌ به‌ او مراجعه‌ كند كه‌ در یك‌ محیط‌ تُرك‌ یا كُرد زبان‌ زندگی‌ كرده‌ است‌.
موقعیت‌ شغلی‌ در ایران‌ :
یك‌ گفتار درمانگر می‌تواند به‌ قاریان‌ قرآن‌، مداحان‌، خواننده‌ها، گویندگان‌ صدا و سیما، دوبلورها و در كل‌ افرادی‌ كه‌ از صوت‌ خود به‌ صورت‌ حرفه‌ای‌ استفاده‌ می‌كنند، آموزش‌ دهد كه‌ چگونه‌ سخن‌ بگویند یا از صوت‌ خود استفاده‌ كنند تا مشكلی‌ برایشان‌ به‌ وجود نیاید. این‌ رشته‌ برای‌ جوانان‌ كنجكاو كه‌ به‌ دنبال‌ كشف‌ ناشناخته‌ها می‌باشند و می‌خواهند در زمینه‌ تحصیلی‌شان‌ حرف‌ اول‌ را بزنند، رشته‌ بكری‌ است‌ و زمینه‌های‌ ناشناخته‌ زیادی‌ دارد. یك‌ گفتار درمانگر می‌تواند در درمانگاه‌ها و مراكز بهداشت‌، مراكز ویژه‌ توانبخشی‌ و مراكز آموزش‌ و پرورش‌ استثنایی‌ فعالیت‌ بكند چون‌ قسمت‌ عمده‌ كار در ارتباط‌ با ناشنواها و كم‌شنواها است‌.

درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل‌ :
دروس‌ پایه‌ و اصلی‌:
فیزیك‌ صوت‌، آناتومی‌ و فیزیولوژی‌ عمومی‌، آناتومی‌ و فیزیولوژی‌ مكانیزم‌ گفتار، آناتومی‌ و فیزیولوژی‌ اعصاب‌ و رابطه‌ با گفتار، روانشناسی‌ كودك‌ و نوجوان‌، روانپزشكی‌ كودك‌ و نوجوان‌، روانشناسی‌ یادگیری‌، رشد روانی‌ حركتی‌، عقب‌ماندگی‌ ذهنی‌، بازی‌ درمانی‌، سنجش‌ شنوایی‌، مبانی‌ شنوایی‌ سنجی‌، زبان‌ تخصصی‌، كمك‌های‌ اولیه‌، زبان‌شناسی‌، آواشناسی‌، روانشناسی‌ زبان‌، اصول‌ و متون‌ مشاوره‌، اصطلاحات‌ پزشكی‌، روش‌ تحقیق‌، ژنتیك‌ پزشكی‌، بافت‌شناسی‌ و آسیب‌شناسی‌، بیماری‌های‌ گوش‌ و حلق‌ و بینی‌ ، كاربرد جراحی‌ در گفتار درمانی‌، بیماری‌های‌ اعصاب‌ در رابطه‌ با گفتار، ارتودنسی‌ در رابطه‌ با گفتار، اصول‌ توانبخشی‌.
دروس‌ تخصصی :
مبانی‌ گفتار درمانی‌، رشد طبیعی‌ گفتار و زبان‌، بیماری‌شناسی‌ تأخیر رشد گفتار و زبان‌، بیماری‌شناسی‌ اختلال‌ در تولید گفتار، مدیریت‌ در گفتار درمانی‌، بیماری‌شناسی‌ اختلال‌ در صوت‌، بیماری‌شناسی‌ اختلال‌ در تشدید، بیماری‌شناسی‌ اختلال‌ در خواندن‌، ارزیابی‌ و تشخیص‌ افتراقی‌ در بیماری‌شناسی‌ گفتار و زبان‌، پروژه‌ و پژوهش‌، كارآموزی‌ بالینی‌.

نوع مطلب : آشنایی با رشته های غیر مهندسی
نوشته شده در دوشنبه ۱۸ بهمن ۱۳۸۹ توسط SMSM |           |