امروزه قیمت و كیفیت از مهمترین مزیت های رقابتی در صنایع به شمار می ‏آیند. از این رو بررسی رابطه بین این دو مزیت رقابتی در سال های اخیر به ویژه در صنایع پیشرو و كشورهای صنعتی بسیار مورد بحث بوده است. این كه بدی كیفیت چه تاثیری بر قیمت محصولات و متعاقباً درآمد شركت خواهد داشت و نیز برای رسیدن به كیفیت مطلوب باید چقدر هزینه كنیم، بحث هزینه یابی كیفیت را جایگاهی ویژه بخشیده است.

هزینه یابی كیفیت از مباحث جدید مدیریتی است كه می‏تواند وضعیت و عملكرد شركت را از ابعاد مختلف مانند حسابداری بهای تمام شده (حسابداری صنعتی)، كنترل كیفیت، تعمیرات و نگهداری، زنجیره تامین، مدیریت تولید، انبارها،  ایمنی و بهداشت، آموزش و بهسازی و موارد دیگر نشان دهد و با تهیه ترازنامه كیفیت در شركت و مقایسه روند هزینه های كیفیت می‏توان هزینه كیفیت در شركت را كنترل و بهبود بخشید.

تاكید و كار بر روی مفاهیم هزینه یابی كیفیت در طول زمان، نكات مهم و ارزشمندی  را  مشخص كرده است كه از اهمیت بالایی برخوردارند. برخی از این نكات عبارتند از:

- هزینه های كیفیت در گزارش های حسابداری به طور كامل ثبت نمی شوند و اغلب هزینه های واقعی كیفیت  بسیار بیشتر از موارد گزارش شده هستند.

- هزینه های كیفیت نباید تنها در مورد فعالیت های عملیاتی و تولیدی درنظر گرفته شوند بلكه فعالیت های خدماتی و  پشتیبانی نیز تاثیر عمده ای در افزایش یا كاهش   هزینه های كیفیت دارند، بنابراین باید هزینه های مربوط نیز در هزینه های كیفیت مورد سنجش و ارزیابی قرار گیرند.

- كاهش هزینه های كیفیت در چارچوب برنامه های استراتژیك سازمان ها قرار دارد.

1- هزینه های كیفیت كدامند؟
سه دیدگاه اصلی در مورد تعریف هزینه های كیفیت وجود دارد كه عبارتند از:
- هزینه های رسیدن به كیفیت مطلوب از طریق طراحی و سازماندهی
-هزینه های عملیاتی واحد كنترل كیفیت تجهیزات، حقوق و دستمزد و غیره 
- هزینه هایی كه از كیفیت پایین و نامطلوب محصول ناشی می شود (شامل ضایعات، افت قیمت محصول و...).

در این پژوهش، هزینه كیفیت برابر با مجموع هزینه های سه گروه پیشگفته در نظر گرفته شده و تلاش بر این است سیستم هزینه ای جامعی طراحی شود كه تمامی دیدگاه های هزینه ای یادشده را در برگیرد.
گام برداشتن در جهت بهبود كیفیت، به تعریف پروژه های بهبود كیفی و همزمان با آن توسعه سیستم حسابداری نیاز دارد؛ به طوری كه بتوان اطلاعات مورد نیاز به منظور بررسی عملكرد پروژه های بهبود كیفیت را به دست آورد. بنابراین یك گام اساسی در كاهش هزینه ها، اصلاح و توسعه  سیستم حسابداری است؛ به گونه ای كه بتوان هزینه های كیفیت را محاسبه كرد و ضمن ارائه گزارش های مناسب، به اندازه ‏گیری اثربخشی فعالیت ها و پروژه های كاهش هزینه پرداخت و راهكارهای عملی برای كنترل و بهبود هزینه های كیفیت و به تبع آن، عملیات تضمین و كنترل كیفیت ارائه كرد.
به منظور اصلاح و توسعه سیستم حسابداری باید هزینه های كیفیت را طبقه بندی كرد و به هر یك از گروه های هزینه ای، كد هزینه تخصیــص داد.
به منظور اندازه گیری هزینه های كیفیت لازم است ابتدا اجزای هزینه های كیفیت شناسایی و طبقه بندی شده، سپس كلیه هزینه های مرتبط با كیفیت بر اساس آمار داده های هزینه ای موجود یا طرح مدون جمع‏ آوری اطلاعات، مشخص و در قالب طبقه ‏بندی شده دسته بندی شوند. تنها در این صورت است كه می‏توان راهكارهای مناسبی برای حذف هزینه های عمده كیفیت ارائه و اجرا كرد.

2- طبقه بندی
 كارشناسان، هزینه های كیفیت را در چهار گروه اصلی قرار می‏دهند. این گروهبندی در مقایسه با سایر گروهبندی های رایج، از پذیرش و مقبولیت بیشتری برخوردار است. این چهارگروه عبارتند از:
الف - هزینه های شكست درونی (درون سازمانی)
ب – هزینه های شكست برونی
ج – هزینه های ارزیابی كیفیت
د – هزینه های طرح ریزی، پشتیبانی و پیگیری كیفیت
هر یك از این گروه های اصلی نیز زیر مجموعه هایی دارند.

الف : هزینه های شكست درونی (درون سازمانی)

این هزینه ها شامل ایرادهایی است كه در مراحل مختلف پیش از تحویل محصول به مشتری بروز می‏كنند و سازمان به روش های مختلف از قبیل بازرسی و آزمایش توسط كاركنان واحد كنترل كیفیت خود یا بازرسان خارجی به این عیوب پی می‏برد و به حذف آنها اقدام می‏كند. زیر گروه های تشكیل ‏دهنده این گروه عبارتند از:

1ـ هزینه های دورریز یا اسقاطی : محصولات  و اقلامی كه به علت عدم انطباق با مشخصه های مهندسی تعریف شده، قابلیت ارائه به مشتریان و یا استفاده  در كاربردهای دیگر را نداشته باشند،  به عنوان دورریز یا اسقاط درنظرگرفته می شوند. مانند تغییر شكل ورق های فولادی به علت بالا بودن دمای كوره های لعاب .

2ـ هزینه های تعمیر و دوباره كاری محصولات تولیدی شركت: محصولاتی كه در داخل شركت ساخته می شوند و به دلیل مطابقت نداشتن با مشخصه های مورد نیاز، قابل استفاده نیستند، در برخی موارد با تكرار برخی فعالیت های اصلاحی یا انجام فعالیت های تعمیراتی قابل استفاده می شوند كه هزینه این گونه فعالیت ها باید از فعالیت های تولیدی تفكیك و در سرفصل هزینه های كیفیت منظور شود. اصلاح سوختگی رنگ بدنه خودروها، رگلاژ كردن درهای خودرو و … مثال های این نوع هزینه ها هستند.

3ـ هزینه های تحلیل شكست: هزینه های مربوط به بررسی و تحلیل كارشناسی علل بروز ایراد در محصول و چاره اندیشی در خصوص راه حل های رفع و جلوگیری از تكرار آنها در این زیر گروه قرار می‏گیرند.
كلیه هزینه های مربوط به گروه های مهندسی، R&D و مشاوران و جلسات متعددی كه با حضور مدیران و كارشناسان ارشد به منظور رفع علت وقوع ضایعات تشكیل می شود، در این گروه از هزینه ها جای می‏گیرند.

4ـ تعمیر واصلاح اقلام معیوب دریافتی: شامل هزینه های مربوط به آماده سازی اقلام دریافتی از تامین‏ كنندگان مواد مورد استفاده كه به علت عدم رعایت مشخصه های درخواستی از طرف تامین‏ كننده، به شكل فعلی قابلیت به كارگیری و استفاده را ندارند و باید تعمیر یا اصلاح شوند. ( قطعات دریافتی از شركت های طراحی و مهندسی  و یا دیگر ساپلایرها ).

5ـ هزینه های ناشی از نگهداری نامناسب مواد اولیه : هزینه های ناشی از  مناسب نبودن نحوه انبارش  كه به صدمه دیدن اقلام مصرفی منجر می شود ، در این گروه قرار می‏گیرند. مثال هایی از این دست عبارتند از :
- فاسد شدن لاستیك در زیر نور آفتاب
- فاسد شدن رنگ و مواد شیمیایی به دلیل گرمای محل نگهداری
- زنگ زدگی فولاد در مجاورت رطوبت و یا ریزش باران
- افت كیفی روغن ها به دلیل نفوذ آب و یا اتمام تاریخ مصرف
- از بین رفتن محصولات كشاورزی در كارخانه های مواد غذایی
كلیه مواردی كه شرایط محیطی و جوی بر كیفیت ‎آنها تاثیر می‏گذارد، در این سرفصل گنجانده می شود.

6ـ  هزینه های آزمایش مجدد اقلام اصلاح شده : در صورتی كه محصولی تعمیر و اصلاح شود یا دوباره كاری روی آن صورت گیرد، نیازمند بازرسی و آزمایش به منظور كسب اطمینان از قرار گرفتن در حدود تلرانس قابل‏ قبول است. هزینه های آزمایش های مربوط باید از بازرسی و آزمایش هایی كه در شرایط عادی تولید انجام می شوند، تفكیك و به طور جداگانه محاسبه شود، مانند رنگ بدنه خودروهایی كه پس از پولیش كردن دوباره تست می شوند.

7ـ هزینه درجه بندی كیفیت محصولات زیر سطح قابل قبول : هزینه ناشی از فروش محصولات  با قیمتی پایین‏تر،  به دلیل مطابقت نداشتن مشخصه های آنها با محصولات استاندارد در این زیرگروه قرار می‏گیرد. اگر به هر دلیل محصولات تولید شده در سطوح كیفیت درجه دو یا پایین‏تر ارزیابی شوند، با قیمت كمتر به فروش خواهند رسید كه این كاهش درآمد را نیز می‏توان به عنوان هزینه های كیفیت محاسبه كرد.

ب - هزینه های شكست برونی (برون سازمانی)

این گروه، هزینه هایی را دربرمی‏گیرد كه پس از دریافت محصول توسط مشتری ایجاد می شوند و تا پیش از به كارگیری محصول توسط مشتری،  مشخص و كشف نشده اند.

عناصر این گروه از هزینه ها عبارتند از:

1ـ هزینه های ضمانت: این زیرگروه دربرگیرنده هزینه های گارانتی شامل هزینه های تعویض، تعمیر و یا جایگزینی محصولات، حمل و نقل و نصب مجدد است.

2ـ هزینه های برگشت محصول توسط مشتری و شكایات مشتریان: هزینه های فعالیت هایی كه برای پاسخگویی به مشتریان شاكی و جلب رضایت آنها از سوی شركت تقبل می شود ، شامل هزینه های تماس‏هاس تلفنی، نفر ـ ساعت مورد نیاز برای تكمیل فرم های نظرخواهی از مشتریان و پروژه های صدای مشتری و در بعضی موارد پرداخت خسارت به مشتریان.

3ـ هزینه های اصلاح محصولات دردست مشتریان: هزینه های تعویض، تعمیر یا جایگزینی محصولات معیوبی كه شركت برای رفع ایرادهایشان به تعویض و اصلاح اقدام می‏كند . در سال های اخیر بسیاری از كارخانه های خودروساز نقص فنی موجود درخودروهای فروخته شده خود را به اطلاع خریداران محصول مورد نظر می‏رسانند و به تعویض و اصلاح نقص فنی به صورت رایگان اقدام می‏كنند. چنین عملیاتی هزینه های نیروی انسانی، قطعات جایگزین و … را در بر خواهد داشت.

ج - هزینه های ارزیابی

این هزینه ها برای تعیین مطابقت یا عدم مطابقت مشخصه های محصول با ویژگی های كیفی مورد نظر صرف می شوند. برخی از زیر گروه های  این گروه عبارتند از:

1ـ هزینه های ارزیابی پیمانكاران فرعی : پیمانكاران فرعی تامین كنندگان مواد و قطعات، خدمات و محصولات مورد استفاده شركت باید پیش از خرید مورد ارزیابی قرار گیرند و از توانایی و قابلیت آنها در برآورده كردن نیازهای شركت اطمینان حاصل شود. همچنین هنگام ارائه محصول موردنظر و در حین مصرف نیز باید هزینه های بررسی كارشناسی شركت عرضه كننده و سیستم های آن، جمع ‏آوری اطلاعات بازخورد مجموعه های مصرفی و تحلیل آنها در این زیر گروه محاسبه شود.

2ـ هزینه بازرسی و آزمایش ورودی‏ها : این زیرگروه شامل  هزینه های مربوط به بازرسی و آزمایش مواد اولیه خریداری شده در هنگام ورود به شركت، اعزام كارشناس به محل تامین‏ كنندگان كالاها و مواد یا استفاده از خدمات بازرسی شركت های شخص ثالث بازرسی ‏كننده در محل تامین‏ كنندگان كالاست. كلیه هزینه های نیروی كار، تجهیزات، مواد مصرف شده برای آزمایش و تست های مخرب به منظوركنترل اقلام ورودی به شركت در این گروه دسته بندی می شود.

3ـ بازرسی و آزمایش حین فرایند : شامل هزینه فعالیت های بازرسی و آزمایش مجموعه ها و قطعات حین فرایند برای كسب اطمینان از صحت و دقت فرایندهای انجام شده بر روی آنهاست.  این هزینه ها شامل هزینه نیروی كار كنترل كیفیت، تجهیزات و مواد مورد نیاز برای آزمایش و همچنین هزینه های خدمات مشاوره ای برای بازرسی و آزمایش اقلام حین تولید می شود.

4ـ بازرسی و آزمایش محصول نهایی : هزینه بازرسی و آزمایش كه بر روی محصول نهایی و به منظور تعیین پذیرش یا عدم پذیرش كالای نهایی تولید شده و مشخص كردن قابلیت ارائه محصول به مشتری انجام  می شود، شامل هزینه های نیروی كار، تجهیزات و مواد است. در صورتی كه كالای آماده شده برای ارسال به مشـتری، بیش از حد قابل قبول اقلام معیوب داشته باشد باید مورد بازرسی صد در صد قرار گیرد و اقلام معیـوب آن تا رسیدن به حد قابل قبول جداسازی شود. هزینه این بازرسی اضافه باید مشخص و در حساب‏ها تفكیك شود. هزینه های بازرسی محصول نهایی به ندرت صفر می شوند زیرا به منظور جلوگیری از هزینه های بیشتر باید كه محصولات نهایی مورد بازرسی قرار گیرند اما افزایش میزان اشكالات باعث می شود عمق بازرسی‏ها بیشتر شود و هزینه های بازرسی محصول روند صعودی پیدا كند.

5ـ هزینه های ایجاد و ممیزی سیستمهای كیفیت : شامل هزینه های  فعالیت های  ممیزی در  مورد محصول كه به منظور كسب اطمینان از صحت بازرسی و آزمون ها و كنترل انجام صحیح فرایند و مطابقت و یا ردیابی مشخصه های محصول توسط بازرسان داخلی شركت یا بازرسان خارجی انجام می شود. این ممیزی‏ها می‏تواند در مورد محصولات ورودی، نیمه ساخته یا محصول نهایی صورت گیرد. (ممیزی ISO، اندازه گیری شاخص های NPMS، ممیزی EFQM و ممیزی دیگرسیستم های كیفیت) 

6ـ هزینه های كنترل تجهیزات بازرسی و اندازه گیری: این گروه از هزینه ها شامل هزینه های  مربوط به كنترل تجهیزات بازرسی و اندازه گیری و حفظ آنها در شرایط مطلوب است؛ به گونه ای كه بتوان به مقادیر اندازه گیری شده توسط این دستگاه ها اعتماد كرد. عمده این هزینه ها دربرگیرنده تدارك تجهیزات مناسب و كالیبراسیون آنهاست.

7ـ  بررسی كیفیت موجودی انبارها : در صورتی كه اقلام سالم خریداری شده مدت زمان طولانی و یا در شرایط نامناسب در انبارها نگهداری شوند، ممكن است كیفیت مواد افت كند؛ بنابراین موجودی انبارها در دوره های مختلف احتمالاً مورد ارزیابی قرار می‏گیرد. در حقیقت هزینه های مربوط به بررسی كیفیت موجودی هایی كه در انبار شركت نگهداری می شوند، به منظور كسب اطمینان از حفظ كیفیت مورد نیاز برای استفاده از آنها در تولید محصولات یا انجام بازرسی و آزمون هاست. هزینه انبارگردانی برای حسابرسی شركت نباید در این سرفصل لحاظ شود.

د - هزینه های طرح ریزی، پشتیبانی و پیگیری كیفیت

شامل هزینه فعالیت هایی كه برای جلوگیری از بروز ایرادها و خرابی‏ها در محصولات صرف می شوند. صرف این هزینه ها باعث كاهش خرابی و ایراد در محصول تولیدی در مراحل مختلف ـ از ورود محصولات به شركت تا تحویل محصول نهایی ـ می شود. اصلی‏ترین زیرگروه های موجود در این گروه عبارتند از:

1ـ هزینه های طرح ریزی كیفیت: شامل هزینه فعالیت هایی كه به منظور تهیه طرح های كیفیت برای تولید محصولات مختلف، تهیه طرحهای جامع كیفیت در شركت، سیستم اطلاعاتی كیفیت، تست قابلیت برآورده كردن نیازها و…  صورت می‏گیرد. همچنین هزینه های تهیه، تكثیر و توزیع دستورالعمل‏ها، رویه ها وجزوه ها و مستندات مربوط به نحوه پیاده كردن طرح های تهیه شده نیز در همین گروه لحاظ می شود.

2ـ هزینه های آموزش :  هزینه های جمع آوری نیازهای آموزشی، برنامه ریزی، آماده سازی و اجرای دوره های آموزشی مورد نیاز به منظور حفظ یا ارتقای سطح كیفیت محصولات تولیدی شركت در این زیر گروه قرار می‏گیرند. این آموزش‏ها می‏توانند آموزش های تخصصی چگونگی انجام كار یا آموزش های مرتبط با مفاهیم عمومی ‏كیفیت باشند. همچنین هزینه های خرید كتب و نشریات تخصصی، تهیه و تكثیر جزوه های آموزشی، شركت در سمینارها، ایاب و ذهاب و اقامت كارشناسان در داخل و خارج از كشور و كلیه هزینه های آموزش در این سر فصل قابل دسته بندی هستند. زیرا آموزش به منظور جلوگیری از حوادث در حین كار، كاهش خرابی‏ها، دوباره كاری‏ها و بهبود كیفیت در شركت صورت می‏ پذیرد.

3ـ هزینه های طراحی و كنترل فرایند: هزینه فعالیت های مرتبط با بررسی قابلیت‏‏ها و توانایی های فرایند و بازرسی هایی كه در خط تولید شكل می‏گیرند و همچنین فعالیت هایی كه به منظور كسب اطمینان از صحت انجام كارها در فرایند تولید انجام می شوند، در این گروه قرار دارند. این فعالیت ها به منظور پاسخگویی به چنین پرسش هایی صورت می‏گیرند:
وجود كدام یك از ایسـتگاه های كنترل كیفی منطقی است؟
آیا تعداد ایسـتـگاه های كنـترل كیفی كافی است؟
روش های مناسبتری برای كنترل كیفی وجود ندارد؟
استفاده از ابزار‏ها و تجهیزات جدید توجیه كافی دارد؟
 آیا استفاده از حسگرها ( سنسورها ) می‏تواند به كاهش هزینه های كیفیت كمك كند و یا كیفیت را افزایش دهد؟

4ـ هزینه های گزارش‏دهی: گزارش‏دهی كیفیت، وضعیت كیفی محصول و نمرات منفی محصولات، گزارش مربوط به نتایج نظرسنجی از مشتریان، گزارش های فعالیت های بازرسی و آزمایش و دیگر گزارش های مورد نیاز مدیران میانی و ارشد شركت، در بر گیرنده هزینه هایی است كه باید در این زیر گروه قرار گیرند.در این زمینه جدای هزینه نفر – ساعت، باید هزینه های اداری مربوط را نیز در نظر گرفت.
 نكته قابل توجه در مورد گروه بندی فوق و زیر گروه های مربوط، آن است كه بسیاری  از این زیرگروه ها در حالت عادی در سر فصل حسابداری یا اصلا دیده نشده اند یا به صورت مستقل وجود ندارند كه تشخیص این حساب‏ها یكی از اهداف اصلی سیستم حسابداری كیفیت است. به عنوان مثال، زیر گروه بازرسی و آزمون مجدد كه از اجزای گروه هزینه های شكست داخلی است، معمولا در سر فصل های حسابداری وجود ندارد و حسابداران به بازرسی و آزمون های مجدد مانند بازرسی و آزمون اولیه نگاه می‏كنند و تفاوتی بین این دو قائل نیستند. این موضوع نیاز به تغیییر در سیستم حسابداری شركت ها را برای تطبیق با تعاریف هزینه های كیفیت و فراهم آمدن امكان جمع آوری اطلاعات هزینه های كیفیت گوشزد می‏كند.


3 – تطبیق هزینه های كیفیت با سیستم حسابداری شركت
با توجه به سر فصل های هزینه یابی كیفیت و شرایط موجود در شركت، هزینه های كیفیت را به سه روش زیر محاسبه می‏كنیم:
1-  بعضی از هزینه های كیفیت در سر فصـل های حـسـابداری شركت وجود دارند كه مبلغ مانده این حساب‏ها جزو هزینه های كیفیت لحاظ می شود.
2-  آن دسته از هزینه های كیفیت كه در صورت حساب كل شركت دیده نمی شوند اما می‏توان آنها را در حساب های معین یا تفصیلی شركت مشاهده كرد.
3 - هزینه هایی كه در سرفصل حسـاب های كل، معین و تفصیلی دیده نمی شوند و یا با عنوان دیگری محاسبه می شوند كه برای محاسبه هزینه های كیفیت باید این سر فصل‏ها به وجود آیند.

4 - ترازنامه هزینه یابی كیفیت
ترازنامه كیفیت نشانگر محاسبه هزینه های كیفیت به صورت ریالی است و ارتباط بین هزینه های كیفیت را آشكار می‏كند. با مقایسه ترازنامه كیفیت برای چند سال می‏توان موثر بودن سیستم هزینه یابی كیفیت در شركت را استدلال كرد. افزایش هزینه های ارزیابی و پیشگیری، كاهش هزینه های شكست درونی و برونی را به همراه خواهد داشت و عكس این قضیه نیز صادق است. بر این اساس، هزینه های شكست درونی و برونی در سمت راست ترازنامه كیفیت و هزینه های ارزیابی و پیشگیری در سمت چپ محاسبه می شود. با توجه به بالا بودن هزینه های شكست درونی و برونی نسبت به هزینه های ارزیابی و پیشگیری، برای تراز كردن ترازنامه باید تفاوت مبلغ هزینه های شكست درونی و برونی و هزینه های ارزیابی و پیشگیری را با عنوان هزینه های كیفی قابل كنترل به وقوع پیوسته نشان داد كه كاهش این هزینه ها در بلند مدت را باید اثربخش بودن سیستم هزینه یابی كیفیت تلقی كرد.
پس از تهیه ترازنامه كیفیت، مبلغ ریالی هزینه شكست برونی بسیار حائز اهمیت است. مشكلاتی كه پس از تحویل محصول  بروز می‏كند، تا حدود قابل توجهی بیانگر ناكارآمد بودن و ضعف روش های كنترل كیفیت است كه این عامل را می‏توان از طریق پیگیری و افزایش بودجه هزینه پیشگیری طرح‏ریزی كیفیت، و هزینه طراحی و كنترل فرایند بازرسی و هزینه گزارش‏دهی بهبود بخشید. توجه به دلایل شكست برونی می‏تواند بیانگر مواردی باشد كه احتمالاً از دید كارشناسان شركت دور مانده است؛ از این رو می‏توان از گزارش های مربوط به منظور بهبود فرایند طراحی كیفیت استفاده كرد.

5 - نتایج پژوهش

1ـ5 ـ  گزارش هزینه های كیفیت و سیستم های ردیابی خطا : پس از محاسبه ترازنامه كیفیت می‏توان با توجه به سهم هر یك از هزینه های كیفیت، از مجموع هزینه كیفیت گزارش تهیه و هزینه های عمده كیفیت شركت را دسته بندی كرد. سپس از طریق تمركز بر هزینه های عمده كیفیت، به تهیه سیستم ردیابی خطا اقدام كرد و دلایل هزینه های كیفیت را مورد بحث قرار داد.

2ـ 5 ـ گزارش هزینه های ضایعات و دوباره كاری بر اساس علت بروز خطا : با مشخص شدن زیرمجموعه های هزینه های شكست درونی می‏توان درخصوص وضعیت ضایعات و همچنین دوباره كاری از نظر مبلغ ریالی، دلایل،برنامه ریزی برای تعدیل آنها و.. بحث و تصمیم گیری كرد.
با توجه به طبیعی بودن حدی از ضایعات و دوباره كاری به ویژه در صنایعی كه محصولات پیچیده تری را تولید می‏كنند، تاكید ما باید بر ضایعات و دوباره كاری های بیش از حد انتظار باشد.

3ـ5 ـ گزارش تحلیل اثرات وجود سیستم كنترل كیفیت و سیستم تضمین كیفیت بر كیفیت نهایی محصول: عواملی را كه نشان دهنده كارایی و اثر بخشی سیستم كنترل كیفیت هستند، می‏توان با توجه به وضعیت روند نمره منفی خودرو، وضعیت شكایات مشتریان، كاهش هزینه شكست برونی و مواردی از این دست مورد ارزیابی قرار داد.با مشخص كردن شاخص های مناسب برای سیستم كنترل كیفیت و محاسبه آنها می‏توان تحلیل مناسبتری را در این زمینه ارائه داد.

4ـ5 ـ گزارش ارزیابی عملكرد پیمانكاران: با محاسبه هزینه ارزیابی پیمانكاران فرعی، تامین‏ كنندگان مواد، قطعات و خدمات می‏توان وضعیت تعهد پیمانكاران به كیفیت محصولاتشان را مورد ارزیابی قرار داد. در صورت بالا بودن این دسته از هزینه های كیفیت، تاكید بر عواملی مانند پروژه ارزیابی پیمانكاران، شرایط تنظیم قراردادها، مذاكره با سازندگان جدید و سایر راهكارها ضروری است. 

منبع:
http://industry.mihanblog.com

www.smsm.ir

---

---