1-1) تعریف و هدف

اقتصاد کشاورزی به مجموعه ای از علوم و روشها اطلاق می شود که عوامل اقتصادی موثر در امور کشاورزی، روابط اقتصادی موجود بین عوامل تولید کشاورزی و کاربرد اصول اقتصادی را در تولید و توسعه کشاورزی مورد بحث و بررسی قرار می دهد. به بیان دیگر اقتصاد کشاورزی عبارت از کاربرد اصول و نظریه های اقتصاد عمومی در فرآیند تولید، مبادله، توزیع و مصرف مواد غذایی و مواد خام اولیه مورد نیاز سایر بخش هاست. بر این اساس می توان نتیجه گرفت که اقتصاد کشاورزی، روش های چگونگی استفاده مطلوب و بهینه از منابع طبیعی در بخش کشاورزی را از طریق شیوه ها و ابزار کارآمد خود مورد مطالعه قرار می دهد. هدف از ایجاد این رشته، تربیت نیروهای متخصص و کارآمدی است که بتوانند با تکیه بر دانش و اندوخته های علمی و تجارب عملی خود به عنوان کارشناس اقتصاد کشاورزی به تهیه و تدوین طرح های توسعه کشاورزی و ارزیابی اقتصادی آنها در سطوح مختلف منطقه ای و یا ملی بپردازند و همچنین از طریق بکارگیری روش های تجزیه و تحلیل کمی و ارائه مدل های ریاضی در حل مسائل و مشکلات تولید، توزیع و یا مصرف مواد غذایی و مواد خام، راهکارهای مناسبی را ارائه می نمایند. متخصصان اقتصاد کشاورزی در فعالیت های آموزشی و تحقیقاتی مرتبط با مسائل اقتصادی بخش کشاورزی نیز می توانند همکاری نمایند.

1-2) اهمیت و جایگاه در جامعه

با عنایت به اهمیت تولید کشاورزی در امنیت غذایی جامعه و نیز ضرورت توجه به ابعاد اقتصادی تولید، اقتصاد کشاورزی به عنوان یکی از شاخه های علوم کشاورزی از حدود یک قرن پیش در کنار سایر رشته های کشاورزی به تدریج مطرح شد و با سیر تکاملی اش امروزه به شکل یک دانش منسجم و مدرن در مراکز آموزش عالی و تحقیقاتی در اختیار مشتاقان علم و جامعه کشاورزی قرار گرفته است. در عرصه فعالیت های زراعی، حضور متخصصانی که علاوه بر دانش کشاورزی، اصول علم اقتصاد را نیز فراگرفته باشند و بتوانند با استفاده از تجربیات و دانش خود، در زمینه برنامه ریزی و تهیه طرح های تولیدی محصولات کشاورزی بطور اقتصادی فعالیت کنند، از ضروریات تحول کشاورزی کشور است و این امر، جایگاه و اهمیت رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی را به خوبی مشخص می کند.

1-3) توانایی های لازم برای داوطلبان این رشته وادامه تحصیل در آن

با توجه به کمیت وکیفیت درسهایی که در این رشته تدریس می شود, برای ادامه تحصیل در رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی داوطلبان باید علاوه بر زمینه های عمومی مورد نیاز در آزمون سراسری، از قدرت وتوان نسبتاً بالایی در زمینه ریاضی برخوردار باشند. علاوه بر این مشتاقان این رشته باید دارای قوه ادراک بسیار بالا و قدرت تجزیه وتحلیل وتصمیم گیری صحیح واصولی باشند. گذشته از همه اینها ,علاقه وشوق شخصی افراد از عوامل تعیین کننده در میزان موفقیت در این رشته است و شاید شرط لازم ادامه تحصیل در این رشته همین امر باشد

1-4) تواناییهای فارغ التحصیلان

همان طور که بیان شد، دانش آموختگان مهندسی اقتصاد کشاورزی پس از پایان تحصیلات و دوره آموزشی خود، می توانند در زمینه های مختلف تولید، توزیع ومصرف مواد غذایی و مواد خام مورد نیاز سایر بخش ها مسئولیت هایی را بپذیرند که برخی از موارد مهم این مسئولیت ها به شرح زیر است. 1- تهیه وتدوین طرح های کشاورزی وارزیابی اقتصادی آنها . 2- توجیه یک طرح کشاورزی از نظر اقتصادی و یا مقایسه چند طرح. 3- بررسی ومطالعه اقتصادی طرح های عظیم مرتبط با بخش کشاورزی مانند سدها و..... 4- تهیه الگوی کشت و یا تولیدی برای واحدهای کوچک و بزرگ کشاورزی از ابعاد اقتصادی . 5- بررسی هزینه ها ودرآمدهای تولیدات کشاورزی. 6- مدل سازی ریاضی برای تعیین ضرایب فنی عوامل تولید، میزان کارایی آنها و یا تخصیص زمینه منابع تولید . 7- بازار یابی و بازار رسانی محصولات کشاورزی در داخل و خارج از کشور . 8- همکاری با مهندسان مشاور طرح های کشاورزی منطقه ای و یا ملی در ارتباط با توجیه اقتصادی آنها . 9- ارائه طرح های تحقیقاتی در ارتباط با مسائل مختلف اقتصاد کشاورزی . 10- آموزش نظریه های علمی اقتصاد کشاورزی.

1-5) موقعیتهای شغلی و محل های کار

مراکز و واحدهای مختلفی در تولید، تبدیل، توزیع ومصرف محصولات کشاورزی نقش دارند و به گونه ای با مسائل اقتصاد کشاورزی مرتبط می باشند ؛ بنابراین هر یک از این مراکز و واحدها به تناسب ماهیت فعالیت خود، اقدام به جذب فارغ التحصیلان این رشته برای تأمین نیازهای خود می نمایند. برخی از این مراکز به شرح زیر است: 1- وزارت کشاورزی- سازمان ها وادارات کل کشاورزی. 2- سازمان تحقیقات وآموزش و ترویج کشاورزی . 3- وزارت جهاد سازندگی- بخش تحقیقات اقتصادی و اجتماعی . 4- بانکها، بویژه بانک کشاورزی . 5- شرکتهای مهندسان مشاور در امور کشاورزی . 6- کشت وصنعتهای بزرگ تولید کشاورزی . 7- دانشگاهها ومراکز آموزش عالی . 8- سازمان تعاون روستایی. 9- سازمان اتکا (وزارت دفاع). 10- تعاونی های تولید روستایی. شایان ذکر است که در مورد اشتغال دانش آموختگان مهندسی اقتصاد کشاورزی باید به این نکته مهم توجه نمود که متاسفانه در دوره های گذشته وتا سالهای اخیر به اقتصاد کشاورزی چندان اهمیتی داده نشده است و زمینه اشتغال تا چند سال پیش برای این رشته مناسب نبود اما پس از برنامه پنج ساله دوم خوشبختانه اهمیت وضرورت اقتصاد کشاورزی مورد توجه و اقبال مسئولان و دولتمردان قرار گرفته وروز به روز بر اهمیت آن افزوده می گردد این امر میزان نیاز به مهندسان اقتصاد کشاورزی را به طورچشمگیری افزایش داده است به گونه ای که می توان گفت تقریباً تمامی فارغ التحصیلان این رشته جذب بازار کار شده و مشغول فعالیت می باشند ؛ در آینده نیز بازار کار بهتری برای این فارغ التحصیلان فراهم خواهد بود.

2- واحدهای درسی

تعداد واحدهای درسی که دانشجویان این دوره باید بگذرانند در مجموع 137 واحد به صورت زیر می باشد درسهای عمومی: 20 واحد درسهای علوم پایه :23 واحد درسهای اصلی کشاورزی: 49 واحد درسهای تخصصی الزامی :37 واحد درسهای تخصصی اختیاری :6 واحد کار آموزی: 2 واحد

3- ادامه تحصیلات

ادامه تحصیل در دوره های تحصیلات تکمیلی شامل کارشناسی ارشد(فوق لیسانس) ودوره دکترای رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی است که در بعضی از دانشگاه های کشور ارائه می شود. هدف از این دوره ها آموزش و پرورش متخصصانی است که با تکیه بر دانش و تجارب خود بتوانند نظریه های اقتصادی و اصول و موازین اقتصاد کشاورزی را تجزیه وتحلیل نموده و راههای توسعه موزون کشاورزی را بررسی و به اجرای آنها بپردازند. طول دوره کارشناسی ارشد حدود 2 سال و مجموع واحدهای آن32 واحد است

3-1) توانایی های فارغ التحصیلان مقطع های کارشناسی ارشد و دکترا در رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی

فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد می توانند در زمینه های پژوهشی وآموزشی در دانشگاه های کشور و مؤسسه های تحقیقاتی ونیز اجرای طرح های اقتصادی و همچنین در مقام یک برنامه ریز، تحلیل گر و ارزشیاب در برنامه های توسعه کشاورزی به کار مشغول گردند با توجه به پیچیدگی های موجود در راه توسعه اقتصاد کشاورزی ومشکلات موجود آن، نیاز اساسی کشاورزی به برنامه ریزانی است که با استفاده از نظریه های اقتصادی به تحلیل اوضاع موجود پرداخته، آسان ترین راه را برای توسعه کشاورزی ارائه کنند و مهندسان کشاورزی در گرایش اقتصاد کشاورزی که وظیفه تحلیل گری اقتصاد در بخش کشاورزی را به عهده دارند در توسعه کشاورزی نوین کشور از جایگاه ویژه برخوردارند.

3-2) موقعیت های شغلی ومحل های کار فارغ التحصیلان دوره های کارشناسی ارشد ودکترا


فارغ التحصیلان دوره های تحصیلات تکمیلی رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی، می توانند در همان محل هایی که برای فارغ التحصیلان دوره کارشناسی معرفی گردید در رده های بالاتر مشغول به کار شوند و در صورت اتمام دوره دکترا به عنوان عضو هیئت علمی در دانشگاه ها فعالیت کنند. 

منبع:

دانشنامه مرجع مهندسی ايران

www.Smsm.ir

نوع مطلب : آشنایی با رشته های مهندسی
نوشته شده در چهارشنبه ۲۹ دی ۱۳۸۹ توسط SMSM |           |