ماهيت كار
مهندسان نفت به دنبال كشف منابع نفت يا گاز طبيعي در جهان مي باشند. پس از كشف چنين منابعي مهندسين نفت با همكاري زمين شناسان و ديگر متخصصان، ساختار زمين و خصوصيات صخره هاي حاوي ذخاير و روشهاي حفاري را تعيين كرده و عمليات حفاري راكنترل مي كنند. آنها به منظور دستيابي به حداكثر ميزان نفت و گاز، تجهيزات و مراحل كار را طراحي مي كنند. مهندسان نفت جهت شبيه سازي رفتار منابع نفت در رابطه با بكارگيري روشهاي متفاوت باز يافت، شديدا” به مدلهاي رايانه اي وابسته اند. آنها به منظور شبيه سازي اثرات روشهاي گوناگون حفاري نيز غالبا” از مدلهاي رايانه اي استفاده مي كنند.

از آنجايي كه تنها درصد كمي از نفت و گاز موجود در منبع تحت فشار طبيعي از چاه فوران مي كند, لذا مهندسان نفت از انواع روشهاي تقويت شده بازيافت استفاده مي كنند. اين روشها شامل تزريق آب , مواد شميايي , گاز يا بخار به درون يك منبع نفت جهت با فشار بيرون راندن نفت بيشتر, و حفاري كنترل شده توسط رايانه و يا شكافتن جهت اتصال يك منبع بزرگتر به يك چاه منفرد مي باشد . از آنجايي كه حتي با بكارگيري كاملترين روشهاي امروزي تنها قسمتي از نفت يا گاز يك منبع كشف مي شود , لذا مهندسان نفت به امور تحقيقاتي و گسترش فن آوري و روشهاي كار آمد تري مي پردازند تا ميزان كشف را افزايش داده و از هزينه حفاري و مراحل توليد بكاهند.

اكثر مهندسان نفت در بخش هاي استخراج نفت و گاز , پالايش نفت , و خدمات مهندسي و معماري استخدام مي شوند. به خدمت گيرندگان شامل شركتهاي نفتي بزرگ و صدها شركت كوچكترو مستقل فعال در زمينه هاي استخراج ، توليد و خدمات مي باشند. بسياري از آنها نيزتوسط شركتهاي مشاوره مهندسي و بخشهاي دولتي استخدام مي شوند.
اكثر مهندسان نفت در مناطقي كه درآنجا نفت و گاز كشف مي شود كار مي كنند. بسياري از مهندسان نفت در كشورهاي توليد كننده نفت مشغول بكارند.

چشم انداز آينده
انتظار مي رود كه استخدام مهندسان نفت با سير نزولي همراه باشد . با اين وجود فرصتهاي شغلي مطلوبي در انتظار مهندسان نفت است چرا كه شمار مشاغل فعلي بيشتر از شماركم فارغ التحصيلان اين رشته مي باشد. چنين فرصتهاي شغلي به علت نياز به جانشيني مهندساني به وجود مي آيد كه تغيير شغل ميدهند و يا شرايط سخت كاري را تحمل نمي كنند.

ميزان در آمد
در سال 2000 ميانگين درآمد سالانه مهندسان نفت در ايالات متحده 78910 دلار بوده است.

و اما گرايشهاي مختلف اين رشته:

رشته مهندسي نفت (مخازن)
اين دوره كارشناسي يكي از گريش هي رشته مهندسي نفت و از دوره هي عالي فني، مهندسي مي باشد كه هدف آن تربيت متخصصاني است كه داري توانيي و مهارت هي لازم بري انجام طرحها و اجري روشهي بهينه توليد و مطالعات و مدلسازي مخازن نفت و گاز مي باشند. ين دوره مبتني بر دروس مكانيك سيالات، ديناميك گازها، ترموديناميك سيالات، انتقال جرم، خواص سيالات مخزن، مهندسي حفاري، زمين شناسي نفت، مهندسي مخازن و روشهي ازدياد برداشت و… مي باشد.
نقش و توانائيهائي كه دانشجويان پس از فارغ التحصيلي در ين رشته كسب مي كنند عبارتند از:

• بررسي قابليت توليد در مخزن با بكارگيري و بهره مندي از شيوه هي جديد مطالعاتي و مدلسازي.
• ارزيابي توزيع فشار و توجيه افت آن در مخزن و چگونگي كنترل آن.
• ارائه شريط عملياتي بري بهره برداري از مخزن با بكارگيري خصوصيات و رفتار مخزن.
• انتخاب و ارائه روش عملي افزيش برداشت از مخازن با احتساب ملاحظات فني واقتصادي.
• ارزيابي عمليات بهره برداري و ارائه روش بهينه.
• مديريت و صيانت از مخازن نفت و گاز.
• توانائي ارزيابي فني – اقتصادي طرح ها و عمليات ازدياد برداشت از مخازن و بهينه سازي آن.

ارزيابي تأثير روشهي ازدياد برداشت از مخازن بر محيط زيست.

فارغ التحصيلان ين دوره مي توانند نقشي مؤثر در مطالعات و مدلسازي مخازن و استفاده از روشهي بهينه ازدياد برداشت و بطور كلي مديريت بهينه مخزن داشته باشند.
ين دانشگاه در ين رشته تحصيلي تا مقطع دكتري (با همكاري دانشگاه صنعتي شريف و پژوهشگاه صنعت نفت) فعاليت آموزشي و پژوهشي دارد. در ضمن در مقطع كارشناسي ارشد بصورت مستقل و همچنين بصورت مشترك (Dual Degree) با دانشگاههي معتبر بين المللي فعاليت دارد.

رشته مهندسي نفت (اكتشاف)
اين دوره كارشناسي يكي از گريش هي رشته مهندسي نفت و يكي از دوره هي عالي فني – مهندسي است كه هدف آن تربيت متخصصاني در زمينه اكتشاف نفت و مطالعات زمين شناسي ، ژئوفيزيكي، ژئوشيميائي و امكان سنجي ازدياد برداشت از مخازن مي باشد.
ين دوره عمدتاً بر دروس مهندسي زمين شناسي نفت، ژئوفيزيك، ژئوشيمي نفت، پتروفيزيك، مكانيك سيالات، ترموديناميك مواد كاني و مكانيك سنگ و خاك و اصول مهندسي حفاري و بهره برداري از مخازن نفت مبتني است.
نقش و توانائيهائي كه دانشجويان پس از فارغ التحصيلي در ين رشته كسب مي كنند عبارتند از:

• آشنائي با دانش امروز زمين شناسي نفت و انجام مطالعات مربوطه و بهره گيري از نتيج حاصله.
• انجام آزميشات و جمع آوري اطلاعات علمي و فني مربوطه به ناحيه مورد اكتشاف و عمليات اكتشافي.
• انتخاب و يا تعيين مناسب و روش اكتشاف و اجري آن با توجه به وضعيت زمين شناسي و شريط محيطي و اقليمي ناحيه موردنظر.
• طرح عمليات و تأمين تداركات و تلفيق برنامه هي مربوطه بري اجري بهينه عمليات اكتشافي موردنظر.
• برآورد فني و اقتصادي طرح ها و عمليات اكتشاف.
• مديريت موثر و صيانت تجهيزات بري مطالعات زمين شناسي، نقشه برداري و عمليات اكتشاف.
• مديريت و صيانت از مخازن نفت اكتشافي و اعمال روشهي ازدياد برداشت از جلوگيري از آلودگي و تخريب محيط زيستي با استفاده از مطالعات زمين شناسي و عمليات اكتشافي.

فارغ التحصيلان ين دوره مي توانند مطالعات و عمليات مهندسي زمين شناسي نفت، محاسبات و طراحي و تلفيق عمليات و اجزاء جانبي برنامه هي اكتشافي وزارت نفت را به عهده بگيرند. و نقش مؤثر خود را در عملي نمودن و اجري بهينه برنامه هي مطالعاتي و اكتشافي در تلفيق تداركات و طرح و چگونگي پياده كردن برنامه هي اكتشافي آتي و استراتژيك صنعت نفت كشور ايفا كنند.

رشته مهندسي نفت(بهره برداري از منابع نفت)
اين دوره كارشناسي يكي از گريشهي رشته مهندسي نفت و از دوره هاي عالي فني، مهندسي مي‌باشد كه هدف آن تربيت متخصصاني است كه داري توانيي و مهارت هي لازم بري انجام طرح ها جهت اجري روشهي بهينه بري بهره برداري از منابع نفت و گاز باشند.
ين دوره مبتني بر دروس مكانيك سيالات و ديناميك گازها، ترموديناميك سيالات، انتقال جرم، طرح و اقتصاد مهندسي، مهندسي مخازن، مهندسي حفاري و مهندسي بهره برداري است.
نقش و توانائيهائي كه دانشجويان پس از فارغ التحصيلي در ين رشته كسب مي كنند عبارتند از:

• ارزيابي قابليت توليد در مخازن و بررسي امكان پذيري روشهي بهره برداري موردنظر.
• ارزيابي فني-اقتصادي مخازن و تجهيزات آن.
• طرح و اجري بهينه عمليات بهره برداري.
• تشخيص ويژگيها و چگونگي رفتار با چاههي گوناگون.
• توجيه و انتخاب روش مناسب بري بهره برداري و ازدياد برداشت با توجه به شريط فني و اقتصادي.
• صيانت از منابع نفت و گاز و ارائه روش هي عملي بري افزيش طول عمر ين منابع.
• بررسي و ارزيابي اثر استراتژيك روش بهره برداري بر محيط زيست.

فارغ التحصيلان ين دوره مي توانند در بخش‌هي مختلف مربوط به توليد و بهره برداري در كشور مشغول به فعاليت شده و سبب كاريي و بازده بالاتر ين بخش از صنعت شوند و نقشي مؤثر در حل مشكلات فراروي توليد و بهره برداري از مخازن داشته باشند.

رشته مهندسي نفت (حفاري)
اين دوره كارشناسي يكي از گرايش هاي رشته مهندسي نفت و يكي از دوره هاي عالي فني، مهندسي مي باشد كه هدف آن تربيت متخصصاني است كه داراي توانايي و مهارت هاي لازم براي طراحي و انجام فعاليتهاي استخراج ذخائر نفت و گاز باشند. اين دوره مشتمل بر مكانيك سيالات، ديناميك گازها، ترموديناميك سيالات، انتقال جرم، طرح و اقتصاد مهندسي، مهندسي مخازن و مهندسي حفاري مي باشد.
نقش و توانائيهائي كه دانشجويان پس از فارغ التحصيلي در اين رشته كسب مي كنند عبارتند از:

• بكارگيري اطلاعات علمي و فني در عمليات حفاري و استخراج.
• ارزيابي فني و اقتصادي روشهاي حفاري و انتخاب و ارائه روش و عمليات مناسب حفاري و استخراج.
• طراحي تجهيزات حفاري و انجام عمليات در مناسب ترين شرايط.
• مقايسه فني و اقتصادي عمليات و روش هاي متفاوت حفاري و ارائه طريق براي توانمندي تكنولوژي اين زمينه صنعت نفت كشور.
• حفاظت و صيانت از تجهيزات حفاري و جلوگيري از هرزروي مصالح و امكانات.
• ارزيابي اثرات تكنولوژي حفاري و استخراج بر محيط زيست و ارائه راهكار جهت جلوگيري از آن.

فارغ التحصيلان اين دوره مي توانند در حوزه مطالعات و عمليات مهندسي حفاري چاههاي نفت و گاز در كشور مشغول به فعاليت شوند و نقش خود را در بالا بردن بازده عمليات حفاري و تهيه برنامه هاي بهينه عملياتي در اين حوزه، به خوبي نمايان سازند.
اين دانشگاه تا مقطع كارشناسي ارشد در اين رشته بصورت مستقل و همچنين بصورت مشترك (Dual Degree) با همكاري دانشگاههاي بين المللي فعاليت دارد.

منبع:

دانشنامه مرجع مهندسی ايران

www.Smsm.ir

نوع مطلب : مهندسی نفت و گاز
نوشته شده در چهارشنبه ۲۹ دی ۱۳۸۹ توسط SMSM |           |