در کشورهای صنعتی بطور وسیع از آب پنیر در تغذیه دام ها به خصوص خوک، استفاده می کنند در ایران باید از آب پنیر پاستوریزه در تغذیه دام ها استفاده شود یا تست های لازم از طریق شبکه دامپزشکی انجام گیرد.از مدت ها قبل لزوم وجود عاملی که بتواند رابطه بین کم کردن آلودگی محیط از طریق تزریق آب پنیر و بهره گیری بهینه از کاه، جهت تعلیف دام های موجود را نزدیک تر کند، حس می شد.

از آنجا که معاونت امور دام، وظیفه مهم تامین منابع غذایی برای دام ها و همچنین تامین پروتیین مورد نیاز جامعه را بر عهده دارد، تصمیم گرفت که به منظور تهیه و ارایه فرمول ترکیب آب پنیر با کاه، غنی سازی کاه  از طریق آب پنیر را مورد عمل قرار دهد و نقطه عطف جدیدی در دام پروری مدرن ایجاد کند.

شرح مراحل کاری

ابتدا کارگاه پنیر سازی در روستای هیجان، شهرستان دیواندره در استان کردستان انتخاب گردید، هفت لوله سیمانی به قطر 30 سانتی متر و به ارتفاع 80 سانتی متر به محل کارگاه حمل شدو از آب پنیر استحصالی کارگاه 3 نمونه از بیدونگ های مختلف شیر که به مایع پنیر اضافه شده بود تهیه کردند و به آزمایشگاه شبکه دامپزشکی ارسال شد تا تست های لازم از نظر سل و بروسلوز روی آن انجام گیرد و پس از آن که اطمینان حاصل شد که فاقد میکروب سل و بروسلوز است، کاه مورد نیاز از روستای گل تپه، تهیه شده و به منظور ارایه بهترین فرمول ترکیبی آب پنیر با کاه ترکیبات مختلف،شروع به سیلو سازی کاه با آب پنیر کردند. در ضمن نمونه کاه مصرفی در آزمایشگاه آنالیز خوراک دام معاونت امور دام تجزیه و بررسی شد.

نتیجه

از نتایج آزمایش ها مشخص شد که نمونه هایی که در ترکیب آنها کود اوره بکار نرفته است، فاسد شده و در نتیجه به علت کپک زدگی شدید و احتمال بروز مسمومیت در دام، غیر قابل مصرف می باشند و حتی در زمان سیلو، قسمت اعظمی از کاه خراب شده و کیفیت آنها بسیار پایین تر است، ولی برعکس نمونه هایی که در ترکیبات انها کود اوره بکار رفته است از کیفیت خوبی برخوردار بودند و نشان دهنده آن است که ترکیب و واکنش شیمیایی آمونیاک (کود اوره) جلوی رشد میکروب های هوازی را می گیرد در نتیجه سیلو ها از کیفیت خوبی برخوردارند.پس می توان نتیجه گرفت به منظور استفاده بهینه از آب پنیر در غنی سازی کاه به جای آب معمولی و همین طور جلوگیری از اثرات آب پنیردر آلودگی محیط زیست باید حتما از کود اوره استفاده نمود تا بتوان از آب پنیر جهت کاربرد در تغذیه دام حداکثر فایده را برد و سیلویی با کیفیت خوب و مناسب به دست آورد. باید یادآوری شود که به منظور جلوگیری از انتشار بیماری ها حتما آب پنیر، تازه و پاستوریزه باشد.

میزان مصرف

با توجه به درصد پروتیین نمونه های مذکور و نظر به این که در ترکیب نمونه های فوق، کود اوره بکار رفته است بنابراین می توان نصف پروتیین مورد نیاز دام را از طریق سیلوی فوق تامین کرد و همانند کاه غنی شده در تغذیه دام بکار برد در ضمن باید علوفه مورد نظر را بتدریج در جیره دام استفاده کرد تا حیوان به آن عادت نماید.

 برتری آب پنیر نسبت به کاه غنی شده

1-      استفاده از آب پنیر به جای آب معمولی در غنی سازی کاه

2-      کاربرد اب پنیر در تغذیه دام و کاهش آلودگی زیست محیطی

استفاده از مواد با ارزش آب پنیر در جیره دام و تامین احتیاجات غذایی حیوان به خصوص اسید های آمینه ضروری

منابع:

1)      علیرضا بیات ، دانشجوی کارشناسی ارشد علوم دامی دانشگاه فردوسی مشهد ؛ استفاده از آب پنیر در تغذیه دام . مجله بقره . شماره 11 .

2)      عطیه عابدینی ، مهندس محمد رضا اصغری ، مهندس حسین نعیمی پور، دانشگاه بیرجند ؛ آب پنیر و موارد استفاده آن در تغذیه دام (ترجمه) . مجله گاودار . شماره 115 .

3)      مهندس جواد سلطانیها ، بهره گیری بهینه از آب پنیر و کاه .مجله دام دار . شماره 100 .

نوع مطلب : مهندسی کشاورزی
نوشته شده در جمعه ۱۵ بهمن ۱۳۸۹ توسط SMSM |           |