کشتار و فراوری محصولات:

یكی از مهمترین بخش های پرورش صنعتی شترمرغ كشتارگاه است. كشتارگاه شترمرغ باید با استانداردهای سطح بالا ساخته شود و با دقیق ترین مقدرات بهداشتی اداره شود. این كار نه تنها عملكرد آنرا بالاتر خواهد برد بلكه تعداد و محدوده بازارهای قابل دسترس را برای صاحب كشتارگاه افزایش می دهد. كشتارگاه شامل محل نگهداری شترمرغ زنده، محل های مجزا برای كشتار، پركنی، پوست كنی، خارج كردن امحاء و احشاء، جدا كردن گوشت از استخوان، خنك كردن، بسته بندی، انجماد و ارسال گوشت می باشد.

شترمرغ ها بسته به مدیریت و سرعت رشد بین 10 و 14 ماهگی برای كشتار آماده اند. پس از مراحل ذبح شترمرغ، لاشه در درجه حرارت 1 درجه سانتیگراد در چیلر سرد می شود. طول مدت سرد كردن از چند ساعت تا 24 ساعت متغیر است. استخوان جدا شده و گوشت به قطعات مختلف درجه بندی می شود. گوشت معمولاً در خلاء و در بسته های 2 كیلوگرمی بسته بندی شده و یا به صورت تازه به بازار ارسال شود یا اینكه به یك سردخانه برای نگهداری در دمای 20- درجه سانتیگراد منتقل می شود.

عمل آوری پوست:
دلیل اصلی برای عمل آوری پوست حفظ ساختار ظریف آن است تا بتوان قبل از دباغی پوست را با حفظ حالت طبیعی نگهداری نمود. نمك سود كردن مرطوب یك روش عمل آوری است.

درجه بندی :
چند درجه در ارزیابی پوست های نمك سود در نظر گرفته می شوند. این درجات معمولاً بین 4 تا 5 متغیراند كه آخرین درجه شامل حذفی‌هاست. با ارزش ترین پوست ها( درجه 1 ) كیفیت ممتازی دارند وشامل پوست هایی اند كه تازه بوده، به خوبی عمل آوری شده، دارای اندازه ای كامل و خطوط برش درستی می باشند. آنها هیچ آثاری از گوشت، چربی یا لخته های خون ( روی سطح زیرین ) نداشته و فاقد هرگونه فولیكولهای پرصدمه دیده، بریدگی، سوراخ و یا هرگونه نواقص دیگر می باشند. سپس بر حسب تعداد و وضعیت نواقص، پوست ها از درجه 2 تا حذفی درجه‌ بندی می‌شوند.

گوشت :
شترمرغ ها گوشت قرمزی تولید می كنند كه از لحاظ مزه و بافت( بسته به سن كشتار ) شبیه به گوشت گوساله و گاو است. پروتئین این گوشت بالاست ولی چربی آن در سطح پائینی قرار دارد.


ارزش تغذیه ای گوشت شتر مرغ

 

بررسی ها كاملاً نشان می دهند كه گوشت شترمرغ از نقطه نظر سلامت بسیار بهتر از سایر انواع گوشت است زیرا محتوی مقدار خیلی كمتری چربی و كلسترول می باشد. یك جنبه خاص گوشت شترمرغ بالا بودن پروتئین و پائین بودن چربی آن است. این ویژگی آن را برای فرآوری بیشتر به محصولات گوشتی خواه به تنهایی یا در تركیب با سایر انواع گوشت بسیار مناسب می سازد. گوشت شترمرغ در حال حاضر به اشكال مختلفی به بازار عرضه می شود از جمله: پاته ، بیكن ، پاستارمی ، فرانكفورتر ، همبرگر، دودی ،سرخ شده ، تكه های گوشت تازه و استیک.

بیماری ها :
علاوه بر داشتن امكانات خوب و بكارگیری مدیریت مناسب، باید یك برنامه پیشگیری از بیماری مورد توجه قرار گیرد. این برنامه می تواند از مزرعه ای به مزرعه دیگر تغییر كند كه بستگی به عواملی مانند مسائل اقتصادی و خطرات ناشی از بیماری دارد. این برنامه شامل واكسیناسیون های مختلف، تشخیص انگلهای خارجی و داخلی، شناسایی بیماریها، كنترل غذا و رشد، بالا بردن ایمنی زیستی و غیره است. ایمنی زیستی ارزان ترین راه پیشگیری بیماریها بوده و شامل كنترل حركات ( هم پرنده ها و هم حیوانات دیگر ) وسالم سازی است.

الف : تنفسی
1 - آنفولانزای مرغی
2 - بیماری های تنفسی قارچی و میکروبی
3 - مایکو پلاسما
ب : عوارض معدی روده ای
1 - ورم معده قارچی
2 - لیبیو استرونژیلوس
3 - لیبیو استرونژیلوس
4 - گرفتگی
5 - آنتریت ویروسی
6 - آنتریت ویروسی
7 - آنتریت انگلی مرغ ها
ج : عوارضعصبی- عضلانی - اسکلتی :
1 - بیماری نیوكاسل
2 - آنسفالوپاتی
3 - بوتولیسم
4 - مسمومیت
5 - بدشكلی های پا
6 - شكستگی ها
7 - بیماری عضله
8 - هیپوگلاسمی
د : سایر بیماری ها :
1 - بیماریهای پوستی
2 - هپاتیت
3 - سندرم جوجه پژمرده

عوامل اقتصادی پرورش شترمرغ: 
در سالهای اخیر توجه زیادی به پرورش شترمرغ شده است. نظر به اینكه عوامل اقتصادی یكی از اركان هر حرفه ای را تشكیل می دهند. این حرفه نیز مستثنی نبوده و باید هزینه ها و درآمدها جهت برآورد اقتصادی ارزیابی شوند. همانند پرورش دامهای دیگر در اینجا نیز زمین یكی از محدودیت ها به حساب می آید. ولی در مقایسه با سایر دامها، پرورش شترمرغ به زمین كمتری نیاز دارد.
 در روشهای بسته پرورش شترمرغ، برای هر 3 قطعه ( 1 نر و 2 ماده ، یك تریو ) تنها به 1/0 هكتار زمین نیاز است. هزینه ها: هزینه هایی كه باید به حساب آیند شامل هزینه های ثابت ( ساختمانها و تجهیزات ) و هزینه های جاری مانند ( خوراك، كارگر، تعمیرات، سوخت و ملزومات دامپزشكی ) می‌باشند.

برای تداوم و موفقیت پروژه، هزینه های جاری و بخشی از هزینه های ثابت باید بوسیله فروش هرسال یا هرسری جوجه یا تخم پوشش داده شوند . سود ناخالص به صورت تفاوت بین درآمدهای حاصل از فروش محصولات شترمرغ و سرشكنی روی هزینه های جاری محاسبه می شود، در حالیكه سود خالص تفاوت بین درآمد حاصل از فروش ها و جمع دو هزینه متغیر و ثابت است.

هزینه استهلاك برای ساختمانها در 10 سال و برای تجهیزات در 6 سال محاسبه می شود. یا اینكه می توان برا ی هر دو مورد 8 سال در نظر گرفت. در نتیجه هزینه استهلاك به هزینه های جاری برای هرشترمرغ، ضافه می شود. برای پروژه های شترمرغ تفكیك هزینه های زیر تنها به عنوان یك راهنمای تقریبی مورد استفاده قرار می گیرد.

هزینه های ثابت: 
- هزینه خرید شترمرغ ها (از جمله مولدهای تثبیت شده ( 3 یا 4 ساله ) )
- هزینه ساختمانها
- تولید مثل و پرورش برای شترمرغ بالغ
- جوجه كشی برای هر تخم
- هزینه تجهیزات
- هواكشها، مادرهای مصنوعی، نور و غیره برای هر شترمرغ بالغ
- تجهیزات جوجه كشی و تفریخ برای هر تخم
- هزینه حصار كشی ( 140 متر حصاركشی برای هر شترمرغ )
- هزینه تأسیسات كشتار
- كشتار كامل همراه سرد كردن، انجماد و بسته بندی برای سرانه ظرفیت ( حداقل ظرفیت توصیه شده 50 قطعه در روز )
- هزینه های ثابت متفرقه برای شترمرغ بالغ

هزینه های جاری: 
- هزینه خوراك : بالغین ( 7/3 كیلوگرم در روز برای هرشترمرغ ) ( در سال ) شترمرغ های جوان ( 300 كیلوگرم مصرف خوراك تا یكسالگی )
- هزینه كارگرـ كارگر غیر ماهر درسال
- برق
- مخارج دامپزشكی و درمانها
- هزینه های جاری هرشترمرغ بالغ درسال
- بیمه شترمرغ های بالغ ( پوشش تمام خطرات ) 12 درصد برای هرشتر مرغ درسال
 درآمدها: 
درآمدها یا فروش هایی كه از پرورش شترمرغ حاصل می شوند بسته به اندازه و محل پروژه و بازاریابی آن فرق می كند. برمبنای تحقیقات بازاریابی بین المللی، تفكیكی از تمام فروش های ممكن در پروژه های پرورش شترمرغ به شرح ذیل است:
- فروش تخم شترمرغ
- تخم های قابل جوجه كشی
- پوسته های خالی تخم 
- فروش شترمرغ زنده
- جوجه های یك روزه
- جوجه های 3 ماهه
- جوجه های 6 ماهه
- شترمرغ های یك ساله
فروش محصولات شترمرغ : گوشت ( کیلوگرم ) ، پوست ( تخته ) ، پر ( کیلوگرم )
عوامل بسیاری برمیزان سودآوری ( بازگشت پول ) پروژه های شترمرغ تأثیر می گذارند. ولی به هرحال، بازده تولید جزء اصلی موفقیت یك پروژه می باشد.

 موسسه تحقیقات و توسعه شترمرغ ایران


www.smsm.ir

نوع مطلب : مهندسی کشاورزی
نوشته شده در چهارشنبه ۶ مرداد ۱۳۸۹ توسط SMSM |           |