اگر هنگام خرید به جعبه محصولات سخت افزاری دقت کنید، حتماً لوگویی با عنوان RoHS Compliant بر روی آن مشاهده خواهید کرد. تقریبًا اکثر قطعات سخت افزاری و حتی الکترونیکی از این استاندارد استفاده می کنند. اما واقعاً RoHS چیست و به چه منظور بکار می رود؟
RoHS چیست؟
RoHS سرنام عبارت Restriction of Certain Hazardous Substances می باشد. در واقع این عبارت معرف قانونی است که در اروپا وضع شده و بر اساس توافقات، وجود 6 ماده خطرناک برای سلامتی انسان و طبیعت را در محصولات الکترونیکی و خصوصاً قطعات کامپیوتری منع کرده است. این 6 عنصر عبارتند از: کادمیوم، جیوه، کرومیوم، PBB ، BDE و سرب.
RoHS Compliant را با نام Lead-Free نیز می شناسند. البته عبارت اول مفهوم کاملتری را مورد توجه قرار می دهد. این قانون از تاریخ اول جولای 2006 به مرحله اجرا در آمد و از آن تاریخ تمامی محصولاتی که فاقد گواهینامه RoHS Compliant بودند بازار فروش خود را در اروپا مسدود شده یافتند. به همین دلیل سازندگان تجهیزات الکترونیکی موظف شدند عناصر ذکر شده را از محصولات خود حذف کنند تا بدین ترتیب بتوانند اجازه فروش در اروپا را کسب کنند.
اما مشکل اصلی اینجا بود که لحیم (که قطعات الکترونیکی را به PCB (تخته مدار) متصل می کند) از ترکیب 60 درصدی قلع و 40 درصدی سرب ایجاد می شد. لذا سازندگان تجهیزات الکترونیکی به سرعت بدنبال جایگزینی برای این ماده مهم اقدام کردند. عناصری چون نقره، مس و یا بیسموت جزو اولین گزینه های مورد استفاده معرفی شدند.
عناصر مشخصی که به جای لحیم مورد استفاده قرار گرفتند، خود مشکلاتی را بوجود می آوردند:
* دمای ذوب بالاتر از لحیم.
* مشکلات تعمیر: دقت تعمیرکار به این که کدام عنصر در هنگام ساخت بورد مورد استفاده قرار گرفته است و همانطور استفاده مجدد از ماده ای که حاوی سرب نباشد.
* تفاوت های ظاهری لحیم با عناصر جدید که ممکن بود کاربران را دچار اشتباه کند و تصور خراب بودن برد را به آنها القاء کند.
* در کنار این مشکلات علاوه بر پاک بودن عنصر برای اتصال قطعات روی بورد بایستی سایر قطعات نیز بطور کلی از وجود 6 عنصر مورد تذکر پاک باشند که این نیز کاری دشوار به نظر می رسید.
اما چرا سرب؟
آنچه که همه ما می دانیم دشواری بازیافت محصولات الکترونیکی است. اکثر این تجهیزات الکترونیکی پس از مدتی به پایان عمر مفید خود می رسند و موارد زاید آنها سراسر زمین را فراخواهد گرفت. آنگاه آب موجود در باران اسیدی، سرب بکاررفته در قطعات را در خود حل کرده و سپس این آب جاری شده و مستقیماً به منابع زیر زمینی راه می یابد. به عبارتی بهتر می توان گفت به منابع آب آشامیدنی مردم روی زمین راه یافته است!
عنصر سرب تأثیرات بسیار خطرناکی بر سیستم ارگانیک بدن بخصوص سیستم عصبی مرکزی خواهد داشت و به راحتی می تواند هر ارگانی از بدن را تحت تأثیر مخرب خود قرار دهد. همچنین سیستم تولید مثل و "کلیه" نیز از جمله اعضایی هستند که از آسیب جدی سرب به دور نخواهند بود.
نکته مهم اینجاست که تفاوتی بین خوردن سرب و یا بوییدن آن وجود ندارد و در هر دو حالت تأثیر مشابهی خواهد داشت. گاهی نیز در درجات بالاتر سرب ممکن است زمان عکس العمل در بدن را افزایش دهد، ضعف در انگشتان را ایجاد کند و یا ضعف در مچ دست و قوزک پا را سبب گردد. تأثیر مخرب آن بر روی حافظه نیز محتمل خواهد بود. کم خونی نیز از نتایج خطرناک سرب بر روی بدن انسان است.
اما جالب اینجاست که با وجود این همه خطر و نیز وجود قانون Lead Free و RoHS Compliant در صنعت الکترونیک، مقدار کمی سرب در ساخت محصولات و تولیدات الکتریکی و الکترونیکی بکار می رود. تنها چهل و نه صدم درصد از تمام سرب تولیدی در قلع و تنها 2% از تمام سرب تولیدی در صنعت الکتروالکترونیک بکار گرفته می شود. اما جالب تر اینکه تولیدکنندگان باتری 80% درصد سرب تولیدی را مورد استفاده قرار می دهند.
منبع: قزوین کیت
www.smsm.ir
سایت مرجع مهندسی ایران
مطالب تصادفی:
فیلم آموزش نرم افزار Microsoft Office Project به زبان فارسی - پنجشنبه بیست و هشتم بهمن 1389
اطلاعاتی در مورد WPS - Welding Procedure Specification - چهارشنبه بیست و هفتم بهمن 1389
دریافت هندبوک ارزشمند مهندسی بزرگراه برای مهندسان عمران - چهارشنبه بیست و هفتم بهمن 1389
شش سیگما چیست؟ - چهارشنبه بیست و هفتم بهمن 1389
مخفف ها در مهندسی شیمی - چهارشنبه بیست و هفتم بهمن 1389
تکنولوژی کابلها در صنعت برق - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
جوشكاری فولادهای آستنیتی منگنز دار - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
مهندس حرفه ای - Professional Engineer - دوشنبه بیست و پنجم بهمن 1389
استفاده سیستم رباتیکی در امر بازبینی - دوشنبه بیست و پنجم بهمن 1389
راههای مختلف برنامه ریزی ربات - دوشنبه بیست و پنجم بهمن 1389
نیروگاه جذرو مد سیوا (Sihwa) - دوشنبه بیست و پنجم بهمن 1389
لغات تخصصی پر کاربرد کامپیوتر - دوشنبه بیست و پنجم بهمن 1389
SilverLight چیست؟ - دوشنبه بیست و پنجم بهمن 1389
مروری بر RUP و قابلیتهای آن در تولید نرمافزار - دوشنبه بیست و پنجم بهمن 1389
مروری بر متدولوژی RUP - دوشنبه بیست و پنجم بهمن 1389
اصول طراحی صفحات وب - دوشنبه بیست و پنجم بهمن 1389
کاربردهای فناوری اطلاعات - (E-Commerce) - دوشنبه بیست و پنجم بهمن 1389
نقش فن آورى اطلاعات در مديريت ريسك - دوشنبه بیست و پنجم بهمن 1389
مبانی مدل سازی در طراحی بانک های اطلاعاتی - دوشنبه بیست و پنجم بهمن 1389
انواع موشکها و موشک کروز - شنبه بیست و سوم بهمن 1389
ترانسفورماتورهای برق - شنبه بیست و سوم بهمن 1389
مزایای استفاده از آب پنیر در تغذیه دام - جمعه پانزدهم بهمن 1389
تجارت الکترونیک و انواع آن – بخش دوم - جمعه پانزدهم بهمن 1389
تجارت الکترونیک و انواع آن – بخش اول - جمعه پانزدهم بهمن 1389