استون یک ماده شیمیایی و یکی از لکه‌برها است. استون اولین و مهم‌ترین عضو گروهی است که کتون نام دارند. این ماده مایعی سمی، روان، بی‌رنگ با بویی نسبتاً خوب شبیه بوی میوه است. بدلیل قطبیت بالا حلال خوبی برای اکثر ترکیبات آلی بشمار می‌رود. استون بخوبی در آب، اتانول و اتر حل می‌شود. معمولاً به‌عنوان حلال و پاک کننده لاک ناخن استفاده می‌شود. استون به اندازه کم در خون و ادرار یافت می‌شود اما مقدار آن در موقع گرسنگی و همچنین در بیماری دیابت با کمبود شدید اکسیژن در خون و ادرار افزایش می‌یابد. بوی میوه‌ای هوای بازدم افراد دیابتی ناشی از استون است که در بسیاری اوقات این بو در نفس یک فرد نشانه ابتلا به دیابت است.

منبع تهیه استون

استون بطور طبیعی در گیاهان، درختان، گازهای آتشفشانی و از تجریه چربیهای بدن تولید می‌شود. (در متابولیسم ناقص چربیها مقدار زیادی از سه ترکیب استو استیک اسید و بتاهیدروکسی بوتریک و استون در خون و ادرار دیده می‌شود که نشانه ابتلا به دیابت است.) استون در دود حاصل از اگزوز خودروها و دود سیگار وجود دارد. فرایندهای صنعتی در مقایسه با فرایندهای طبیعی استون بیشتری را وارد محیط زیست می‌کنند. استون در میان فراورده‌های تولید شده از تخمیر چوب و گلوکز یافت می‌شود و مقادیری از آن در الکل چوب خام (تقطیر نشده) وجود دارد که بعد از تقطیر الکل چوب مقادیر زیادی استون از باقیمانده تبخیر بازیافت می‌شود.

واکنش‌ها

استون دراثر واکنش با فنیل هیدرازین تولید هیدرازون می‌کند. با هیدروکسیل آمین وارد واکنش شده و ترکیبی به نام اکسیم تولید می‌کند. در اثر احیاء به ایزوپروپیل الکل تبدیل می‌شود. در اثر اکسیداسیون با اسیدکرومیک دی اکسیدکربن و اسید استیک آزاد می‌کند. در اثر واکنش با آمونیاک دی و تری استون آمین تولید می‌کند. بطور مستقیم با اسیدهیدروسیانیک ترکیب شده و نیتریل ایجاد می‌کند. استون در اثر واکنش با واکنشگرهای مختلف مانند آهک، پتاس، اسیدکلریدریک فراورده‌هایی با چگالی بالا ایجاد می‌کند. در اثر واکنش با ید در حضور باز فراورده یدوفرم تولید می‌کند.

کاربرد

استون به‌عنوان حلال بسیاری از ترکیبات آلی استفاده می‌شود. در تولید پلاستیک، الیاف مصنوعی، دارو و سایر ترکیبات شیمیایی کاربرد دارد. همچنین در تولید صنعتی رنگهای نیلی هم مصرف می‌شود.

نکات ایمنی

استون مایعی سمی است. نوشیدن حجم بالایی از آن سبب بیهوشی و آسیب به مخاط دهانی می‌شود. در اثر تماس با پوست باعث سوزش، تحریک پوست و صدمه زدن به آن می‌شود. بررسیهای انجام شده روی حیوانات آزمایشگاهی نشان می‌دهد که تنفس استون و قرار گرفتن در معرض آن بمدت طولانی باعث آسیبهای کلیوی، کبدی و صدمه به دستگاه عصبی، نقصهای مادرزادی و پائین آمدن قدرت باروری در جنس نر می‌شود. البته هنوز مشخص نیست که آیا استون همین تأثیرات را روی انسان هم دارد یا نه. نکته جالب توجه این است که غلظتهای میلی‌مولار استون در حیوانات آزمایشگاهی دچار به صرع، اثرهای ضدتشنجی نشان میدهد.

 منبع:

http://auchemistry.persianblog.ir

باز نشر:

www.smsm.ir
دانشنامه مرجع مهندسی ایران

مطالب تصادفی:

دانلود هندبوک کمیاب و ارزشمند مهندسی حفاری - Drilling Data Handbook Download
نقش شبیه سازی در مهندسی فرآیند - Simulation in Process Engineering
سیستم برج خنک کننده در نیروگاه ها - Cooling Tower System in Power Plant
ترموستات وسیله اندازه گیری دما – Thermostat
تصویر هواپیمای جنگی F.14 را در کنار F.18
لوله های کامپوزیتی - Composite tubes
سیستم های دوربین مداربسته - CCTV camera systems
نخ های بخیه (Suture) - پنجشنبه دوازدهم اسفند 1389
تاریخچه ی پیدایش زبان های برنامه نویسی شی گرا - پنجشنبه دوازدهم اسفند 1389
سیستم سوخت رسانی LPG - پنجشنبه دوازدهم اسفند 1389
درباره CNG بیشتر بدانیم. - پنجشنبه دوازدهم اسفند 1389
نگاهی به مهندسی رودخانه - پنجشنبه دوازدهم اسفند 1389
گروه برداری اتصالات ترانسفورماتورها - دوشنبه نهم اسفند 1389
آشنایی با روتر و سوئیچ (router and switch) - دوشنبه نهم اسفند 1389
Industrial automation اتوماسیون صنعتی - دوشنبه نهم اسفند 1389
رزین فنولیك - دوشنبه نهم اسفند 1389
رزین ‌پلی استر - دوشنبه نهم اسفند 1389
نقش رادیاتور در پروسه انتقال حرارت موتور - دوشنبه نهم اسفند 1389
اندروید چیست؟ برنامه نویسی اندروید چگونه است؟ - جمعه ششم اسفند 1389
مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) - جمعه ششم اسفند 1389
معرفی نرم افزارهای برتر مهندسی مکانیک - جمعه ششم اسفند 1389
مورفولوژی رودخانه - جمعه ششم اسفند 1389
سیستم های رادیویی در صنعت هواپیمایی - جمعه ششم اسفند 1389
فناوری نانو در لاستیك سازی - جمعه ششم اسفند 1389
تاریخچه خودروهای هیبریدی HYBRID CAR - جمعه ششم اسفند 1389
LPG (Liquefied Petroleum GAS) یا گاز مایع چیست؟ - جمعه ششم اسفند 1389

نوع مطلب : مهندسی شيمی - پالایش
نوشته شده در جمعه ۱۴ مرداد ۱۳۹۰ توسط SMSM |           |